Bộ Công Thương đang xem xét đề nghị điều tra chống bán phá giá thép cán nóng

Bộ Công Thương sẽ cân nhắc thiệt hại của ngành thép khi điều tra thép nhập khẩu. Ảnh minh họa

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong 2 tháng đầu năm 2024, Việt Nam đã nhập 1,89 triệu tấn HRC với giá trị nhập khẩu trên 1 tỷ USD. Trong đó, nguồn thép từ Trung Quốc là 1,4 triệu tấn, chiếm 74,2% tổng lượng nhập khẩu. Từ quý 1/2023 đến nay, giá HRC của Trung Quốc đã giảm từ 618 USD/tấn xuống còn khoảng 520-560 USD/tấn tùy loại.

Trước tình hình đó, một số doanh nghiệp cho rằng việc giá thép nhập khẩu giảm có thể gây ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, ảnh hưởng đến sản xuất trong nước. Để đảm bảo tình hình sản xuất trong nước, 2 doanh nghiệp sản xuất thép cán nóng (HRC) tại Việt Nam bao gồm Tập đoàn Hòa Phát và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh đã gửi hồ sơ đến Cục Phòng vệ thương mại đề nghị khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm HRC nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam.

Tuy nhiên, sự việc trên vấp phải sự phản đối của các doanh nghiệp khác trong ngành sử dụng nguyên liệu đầu vào là thép HRC. Hiện nhiều doanh nghiệp sản xuất tôn mạ, ống thép đã gửi đơn lên Chính phủ và các bộ ngành liên quan, kiến nghị không khởi xướng điều tra thép HRC nhập khẩu.

Liên quan đến vấn đề này, tại họp báo thường kỳ quý I/2024 của Bộ Công Thương, ông Chu Thắng Trung, Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ Thương mại, cho biết sau khi nhận được hồ sơ yêu cầu điều tra chống bán phá giá, Cục Phòng vệ Thương mại sẽ thẩm định tính hợp lệ của bộ hồ sơ trong 15 ngày. Nếu hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan điều tra sẽ thông báo các doanh nghiệp nộp hồ sơ bổ sung. Nếu hồ sơ hợp lệ, trong vòng 45 ngày, căn cứ vào kiến nghị của cơ quan điều tra, Bộ Công Thương sẽ quyết định việc điều tra hay không điều tra.

Thời hạn điều tra sẽ kéo dài 12 - 18 tháng. Trong thời gian đó, Cục Phòng vệ Thương mại sẽ yêu cầu các bên liên quan cung cấp chứng cứ để xem xét một cách toàn diện, khách quan. Từ đó, đưa ra kiến nghị và Bộ Công Thương sẽ đưa ra kết luận cuối cùng về việc có áp thuế hay không và mức thuế là bao nhiêu. Kể cả khi Bộ Công Thương quyết định khởi xướng điều tra cũng sẽ chưa có biện pháp nào áp dụng đối với thép nhập khẩu.

Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại nhấn mạnh, quá trình thực hiện công khai, minh bạch, thông báo đầy đủ hồ sơ hợp lên, Bộ Công thương, Cục Phòng vệ thương mại đều có thông tin đến các cơ quan báo chí, doanh nghiệp liên quan, quá trình này được thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam và Tổ chức thương mại thế giới.

Còn theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, khi doanh nghiệp nộp đơn kiến nghị thường có nhiều luồng ý kiến. Từ vụ việc trên, ông cho biết có 2 luồng ý kiến là ủng hộ việc điều tra và áp dụng biện pháp chống bán phá giá và góc độ khác thì lại có quan điểm ngược lại.

Về phía Bộ Công Thương sẽ thực hiện theo đúng các quy định của Luật quản lý ngoại thương, các quy định liên quan tới quy trình, thủ tục, các khâu tiếp nhận hồ sơ, nghiên cứu hồ sơ, đánh giá tính hợp lệ… khi đầy đủ mới có thể áp dụng biện pháp điều tra, trong quá trình điều tra phải áp dụng biện pháp chặt chẽ và kết quả điều tra có thể áp dụng hoặc không áp dụng dựa theo cơ sở điều tra thực tiễn.

“Doanh nghiệp có quyền nộp đơn và Bộ Công Thương sẽ phải thực hiện đúng quy định về luật quản lý ngoại thương. Hiện chúng tôi vẫn chưa đưa ra quyết định điều tra hay không”, Thứ trưởng cho biết.

Theo Báo cáo của Hiệp hội Thép Việt Nam, nhu cầu tiêu thụ HRC của Việt Nam đang nằm trong khoảng 10 đến hơn 13 triệu tấn/năm, vừa phục vụ cho việc sản xuất thành phẩm, vừa dự trữ lượng hàng tồn kho cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp này cho rằng tổng công suất thiết kế sản xuất HRC tại Việt Nam chỉ ở mức 8,2 triệu tấn/năm.

Hương Lan