Những "bông hồng thép" lan toả niềm tin công lý
Trong hệ thống tư pháp nghiêm túc và khắt khe, hình ảnh những người phụ nữ công tác tại Tòa án toát lên sự mạnh mẽ nhưng vẫn đầy tinh tế. Họ được ví như những "bông hồng thép" – vừa kiên cường, quyết đoán nhưng cũng nhân hậu và sâu sắc.
Không chỉ là người bảo vệ công lý, các nữ cán bộ Tòa án còn lan tỏa niềm tin về một xã hội công bằng, thượng tôn pháp luật, trở thành biểu tượng của sự đổi mới và tiến bộ trong lĩnh vực tư pháp.
Thẩm phán – Phó Chánh tòa Hình sự TAND tỉnh Yên Bái Đỗ Thu Hương: Cán bộ Toà án là sự kết hợp hài hòa giữa lý trí và cảm xúc
Tình yêu với nghề của nữ Phó Chánh tòa Hình sự bắt đầu từ những lần lén đến nghe các phiên tòa xét xử. Khi còn ở độ tuổi hồn nhiên, cô gái nhỏ nhắn ấy đã say mê với việc lắng nghe các phiên điều trần của Hội đồng Thẩm phán.
Hình ảnh các vị quan tòa uy nghi, cùng những lập luận sắc bén đã khơi dậy trong chị niềm đam mê theo đuổi ngành Luật. Mặc dù bố mẹ hướng chị theo nghề giáo viên và bản thân cũng có lúc mông lung về tương lai khi học Luật vào thời điểm đó, chị vẫn kiên định với lựa chọn của mình. Sau 30 năm gắn bó với nghề, trải qua biết bao khó khăn và thử thách, Thẩm phán – Phó Chánh tòa Hình sự, TAND tỉnh Yên Bái, Đỗ Thu Hương chưa từng hối tiếc về quyết định ngày ấy.
Thẩm phán Đỗ Thu Hương chia sẻ: “Thẩm phán là một trong những nghề chịu nhiều áp lực, đôi khi phải đối diện với những nguy hiểm. So với thẩm phán nam, nữ thẩm phán gặp khó khăn hơn rất nhiều, trong khi bản thân còn có thiên chức của một người phụ nữ là làm vợ, làm mẹ; không những đòi hỏi chuyên môn phải nắm chắc, bản lĩnh phải vững vàng mà còn phải dung hòa được giữa việc nước và việc nhà. Các chị vừa phải cân bằng giữa công việc chuyên môn vừa phải thực hiện các công việc gia đình. Tuy nhiên, nữ cán bộ Tòa án vẫn đảm nhiệm công việc với những đòi hỏi về chuyên môn như nam giới.
Vì là người cầm cân, nảy mực, mỗi phán quyết của thẩm phán sẽ ảnh hưởng đến cuộc đời, số phận một con người. Để đưa ra những quyết định đúng đòi hỏi người thẩm phán phải nắm vững pháp luật và phải luôn tỉnh táo, linh hoạt, khách quan và công tâm. Dù vậy, nhưng khi phải chứng kiến, đứng trước việc kết tội, các thẩm phán nữ đều có cảm giác chạnh lòng và nhiều suy tư, nhiều khi là sự ám ảnh.
Tôi nhớ mãi việc xét xử vụ án bị cáo mua bán trái phép chất ma túy với trọng lượng hơn 01kg Heroine. Tại phiên tòa, con trai của bị cáo cầu xin Hội đồng xét xử cho bị cáo (là cha mình) được thoát án tử hình. Tuy nhiên, bị cáo phải chịu mức hình phạt cao nhất là bị loại bỏ vĩnh viễn khỏi đời sống xã hội. Những tiếng gào khóc, giọt nước mắt của người con trai đã khiến tất cả những người có mặt tại phiên toà không khỏi xót xa.”
Với 30 năm gắn bó với nghề, xét xử nhiều vụ án, trong đó có rất nhiều vụ án hình sự đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, Thẩm phán – Phó Chánh tòa Hình sự, TAND tỉnh Yên Bái Đỗ Thu Hương luôn giữ bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng nghiệp vụ tinh thông và hơn hết là tinh thần “Phụng công thủ pháp, chí công vô tư”. Các vụ án do Thẩm phán Hương xét xử không có trường hợp nào oan, sai và bỏ lọt tội phạm; luôn làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, thận trọng, chính xác, để mỗi phán quyết đưa ra phải thật sự công tâm, khách quan, đúng quy định của pháp luật. Luôn tuân thủ Bộ Quy tắc đạo đức và ứng xử của Thẩm phán và thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Thẩm phán phải “Phụng công, thủ pháp, chí công vô tư” và “Gần dân, hiểu dân, giúp dân, học dân”.
Không chỉ làm tốt công tác chuyên môn, Thẩm phán Hương và các cán bộ Toà án nhân dân tỉnh Yên Bái còn rất tích cực trong công tác xã hội. Đặc biệt là trong thời gian toàn tỉnh Yên Bái bị thiệt hại nặng nề do bão số 3 gây ra.
“Yên Bái là địa phương chịu thiệt hại nặng nề của bão số 3 và hoàn lưu sau bão, trụ sở làm việc và chỗ ở của nhiều cán bộ, công chức công tác tại hệ thống tòa án hai cấp tỉnh Yên Bái nằm trong khu vực bị ngập lụt nặng, bị sạt lở và có nguy cơ bị sạt lở phải di dời. TAND tỉnh Yên Bái có 37 cán bộ, rất may mắn không có thiệt hại về người, nhưng hầu hết các cán bộ, công chức và người thân đều bị thiệt hại về tài sản và ảnh hưởng của lũ bão. Trong đó, 22/37 cán bộ có nhà ở bị ngập lụt và sạt lở, 3 Thẩm phán có nhà ở bị ngập nặng. Nhiều phương tiện và tài sản bị cuốn trôi hoặc hư hỏng, gây thiệt hại trực tiếp tới cán bộ, công chức TAND tỉnh Yên Bái. Theo thống kê, có khoảng hơn 10 xe ô tô, vài chục xe máy và các thiết bị gia dụng như tivi, tủ lạnh, hệ thống điện trong nhà bị hư hỏng. Ngay sau khi mưa lũ giảm, nước rút, TAND tỉnh Yên Bái đã thành lập 4 tổ công tác, lực lượng nhân sự là cán bộ, công chức của Tòa với tinh thần “Đoàn kết, tương trợ vượt qua bão lũ, nhà thiệt hại ít hỗ trợ nhà thiệt hại nhiều” để giúp các đồng nghiệp, người dân dọn dẹp nhà cửa, bùn đất để nhanh chóng ổn định cuộc sống.”, Thẩm phán Thu Hương chia sẻ.
Thẩm phán - Chánh tòa Dân sự TAND tỉnh Lai Châu Nguyễn Thị Thu Hà: Luôn kiên định trước những thách thức
Nhìn vẻ ngoài nhỏ nhắn với đôi vai gầy của Thẩm phán Nguyễn Thị Thu Hà, ít ai ngờ rằng chị lại là một người phụ nữ kiên cường. Khi đã xác định được ước mơ và hướng đi, mọi ngã rẽ đều đưa chị trở về với nghề nghiệp mà chị đã chọn. Ban đầu, với sự tự ti vì cho rằng mình học không giỏi và bị ngọng, chị Hà gặp không ít khó khăn trong việc chọn nghề. Giữa hai lựa chọn: sư phạm và luật, chị nhiều lần phân vân.
Bất chấp mọi thách thức, nghề Thẩm phán dường như đã là định mệnh với chị. Sau hai lần thi, chị đỗ cả hai nguyện vọng: Sư phạm và Luật. Không cần đắn đo, chị chọn học Luật, dù ban đầu chỉ coi đó như một cơ hội may mắn vì không đủ tự tin để làm giáo viên. Nhưng chính ngã rẽ này đã thay đổi cuộc đời chị. Sau 22 năm công tác, Thẩm phán Nguyễn Thị Thu Hà chưa từng hối hận về con đường mình đã lựa chọn.
Ngay cả khi nhiều người cho rằng phụ nữ làm Thẩm phán sẽ rất vất vả. Vì công việc đòi hỏi sự chịu đựng áp lực, sự quyết đoán, những điều không phải thế mạnh của chị em “chân yếu, tay mềm”. Thế nhưng, Thẩm phán - Chánh tòa Dân sự TAND tỉnh Lai Châu Nguyễn Thị Thu Hà lại quan niệm: “Đó không hẳn là thử thách hay vất vả quá đối với phụ nữ. Vì các chị em nhiều khi có sự mềm mỏng, suy nghĩ trước sau thấu đáo hơn. Cộng với bản lĩnh, kiến thức được đào tạo trong trường và thực tế thì sẽ giải quyết vụ việc rất cẩn thận và đôi khi còn tốt hơn cả nam giới.”
Nghe Thẩm phán Hà chia sẻ, tôi giật mình và rất tự hào: “Đây mới thực sự là bình đẳng giới từ trong suy nghĩ cho đến việc làm. Dù ở bất cứ nghề nghiệp, lĩnh vực nào cũng chẳng thể làm khó được chúng tôi. Biến hạn chế thành đặc điểm riêng, lấy nhu thắng cương một cách linh hoạt, khéo léo. Đâu phải đấng mày râu nào cũng làm được như vậy.” Nhưng tôi chợt nhận ra sau giọng nói đanh thép đó, có gì đó phảng phất nỗi niềm của Thẩm phán Hà. Một người phụ nữ mạnh mẽ, kiên định, luôn sẵn sàng với những khó khăn, thách thức dù ở bất cứ vị trí nào. Nhưng chị cũng có những góc khuất riêng mà rất khó để tôi được nghe chị chia sẻ.
Môi trường Toà án đã kết duyên Thẩm phán Hà và người bạn đời của mình. Với sức trẻ, nhiệt huyết, hai anh chị luôn tiên phong tới những Toà án thuộc các huyện vùng sâu vùng xa của tỉnh. Vợ chồng trẻ nhưng cũng có lúc cả tháng mới được gặp nhau. Đến năm 2008, khi sinh bé thứ 2, anh chị mới về cùng toà Phong Thổ.
Năm 2013, anh trở lại TAND huyện Nậm Nhùn để nhận nhiệm vụ, và lần này, anh đã ra đi mãi mãi, để lại chị và hai đứa con thơ. Nỗi đau và những khó khăn chồng chất phía trước khiến chị không ít lần cảm thấy mệt mỏi. Đôi vai gánh vác trách nhiệm đôi khi cũng oằn nặng. Nhưng với bản lĩnh của một nữ cán bộ Tòa án, chị đã vượt qua tất cả. Những sóng gió cuộc đời đã rèn luyện nên con người chị. Không chỉ một mình nuôi dạy hai con khôn lớn, trong sự nghiệp, chị còn không ngừng nỗ lực, phấn đấu để trở thành một trong những nữ Thẩm phán tiêu biểu của TAND tỉnh Lai Châu. Tháng 3 năm 2017, chị được bổ nhiệm Phó Chánh án TAND huyện Phong Thổ; tháng 11 năm 2019, chị trở thành Thẩm phán Trung cấp - Phó Chánh tòa Dân sự TAND tỉnh; và từ tháng 3 năm 2022 đến nay, chị đảm nhiệm vị trí Chánh tòa Dân sự TAND tỉnh.
Ủy viên Ban cán sự Đảng, Trưởng phòng Tổ chức cán bộ, Thanh tra và Thi đua khen thưởng TAND tỉnh Sơn La Trần Phương Thảo: Cán bộ Toà án - những người lan tỏa niềm tin công lý
Là một người phụ nữ đại diện cho thế hệ trẻ, Ủy viên Ban cán sự Đảng, Trưởng phòng Tổ chức cán bộ, Thanh tra và Thi đua khen thưởng TAND tỉnh Sơn La Trần Phương Thảo có chút may mắn hơn với các chị thế hệ đi trước. Tốt nghiệp đại học năm 2013 tại Trường Đại học Luật Hà Nội, sau đó học Thạc sĩ nên Thảo được đào tạo bài bản về những kiến thức, kỹ năng của cán bộ Toà án. Cùng với sức trẻ, sự nhiệt huyết và tiếp nối truyền thống tốt đẹp của các bà, các mẹ, các chị đi trước, Thảo đã làm việc, cống hiến tâm huyết cho TAND tỉnh Sơn La.
Trong quá trình công tác, Thảo đã tham mưu giúp Chánh án TAND tỉnh trong công tác tổ chức cán bộ, quản lý tổ chức bộ máy, biên chế cán bộ; bổ nhiệm, luân chuyển, kỷ luật, xử lý trách nhiệm cán bộ; thực hiện chính sách đối với công chức và người lao động; xây dựng, thực hiện kế hoạch tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho Thẩm phán, Hội thẩm, các chức danh công chức khác; thực hiện các nhiệm vụ về thanh tra và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật; giải quyết tố cáo đối với Thẩm phán, cán bộ của TAND tỉnh và các TAND cấp huyện thuộc quyền quản lý theo quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân và quyết định phân cấp của Chánh án TANDTC; tham mưu, phụ trách công tác đảng vụ của Ban cán sự Đảng và Đảng ủy TAND tỉnh…, góp phần nâng cao chất lượng công tác tổ chức cán bộ, chú trọng xây dựng tổ chức đảng và hệ thống TAND hai cấp tỉnh Sơn La vững mạnh, xây dựng đội ngũ cán bộ giữ chức danh tư pháp đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao theo đúng tinh thần cải cách tư pháp.
Không chỉ thực hiện tốt công tác chuyên môn mà Thảo cùng các cán bộ của TAND tỉnh Sơn La còn tích cực trong công tác từ thiện xã hội. “Sau ảnh hưởng của cơn bão số 3 - Yagi, nhiều tỉnh vùng núi phía Bắc chịu ảnh hưởng rất nặng nề, trên địa bàn tỉnh Sơn La cũng có nhiều khu vực bị sạt lở nghiêm trọng, với tinh thần “Tương thân, tương ái”, “Lá lành đùm lá rách”, “Không để ai bị bỏ lại phía sau”, Ban cán sự đảng, lãnh đạo TAND tỉnh đã vận động các đồng chí lãnh đạo và công chức TAND hai cấp tích cực tham gia hưởng ứng, góp phần chia sẻ, chung tay, góp sức cùng các cơ quan, ban ngành của tỉnh và cả nước thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, giúp đỡ đồng bào bị thiệt hại do bão lũ. Đặc biệt, thường xuyên quan tâm, hỏi thăm và kịp thời động viên công chức, người lao động trong hệ thống TAND ở các địa phương chịu thiệt hại sau cơn bão vừa qua.
Đoàn công tác của TAND tỉnh Sơn La và Chi bộ TAND huyện Mộc Châu đã tổ chức chương trình thiện nguyện tặng quà trung thu cho các điểm trường mầm non và hỗ trợ các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn chịu ảnh hưởng của cơn bão số 3 tại xã Lóng Sập, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La với tổng giá trị quà tặng là 20.000.000₫.
TAND tỉnh phối hợp với Báo Công lý tổ chức thành công chương trình trao kinh phí hỗ trợ xóa nhà tạm cho 02 hộ gia đình tại xã Hua Trai, huyện Mường La, tỉnh Sơn La và trao tặng quà cho các em học sinh tại Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Hua Trai với tổng trị giá 116.200.000 đồng.”
Những nữ cán bộ Tòa án không chỉ hoàn thành xuất sắc vai trò của mình trong hệ thống tư pháp mà còn góp phần xây dựng và lan tỏa niềm tin về công lý trong xã hội. Họ giúp cộng đồng hiểu sâu hơn về vai trò của luật pháp và giá trị của sự công bằng. Trong những vụ án phức tạp, họ không ngại đối mặt với dư luận, luôn chứng minh rằng pháp luật đứng về phía lẽ phải và bảo vệ con người. Nhiều nữ cán bộ đã vượt qua định kiến giới, phá bỏ những rào cản xã hội để khẳng định vai trò quan trọng của phụ nữ trong ngành Tòa án. Những phán quyết của họ không chỉ giải quyết các vấn đề pháp lý mà còn mang tính giáo dục, góp phần thay đổi nhận thức của người dân về công lý và đạo đức.