Kỳ vọng "1 luật sửa 4 luật" tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế
Về sự cần thiết sửa đổi dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu (1 luật sửa 4 luật), đa số ý kiến khẳng định sự cần thiết sửa đổi, nhằm tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc, khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững đất nước.
Tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc
Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tập trung sửa đổi những quy định mâu thuẫn, gây vướng mắc, để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
Những quy định sửa đổi được xác định rõ ràng về mặt nội dung và đánh giá tác động cụ thể; bảo đảm tính độc lập, ổn định, kế thừa được nội dung khi sửa đổi, bổ sung, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, phù hợp với các điều ước, cam kết quốc tế của Việt Nam.
Đối với Luật Quy hoạch, đã quy định rõ mối quan hệ giữa quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành với các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia nhằm giải quyết vướng mắc về căn cứ lập quy hoạch khi quy hoạch cấp trên chưa được phê duyệt. Quy định “quy hoạch đô thị và nông thôn” là "quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành” để phù hợp với tính chất của loại quy hoạch này và đồng bộ với quy định tại dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn…
Về sửa đổi Luật Đầu tư, dự thảo Luật đưa ra các quy định đẩy mạnh phân cấp phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất; dự án đầu tư xây dựng cảng biển đặc biệt có quy mô dưới 2.300 tỷ đồng và dự án thuộc khu vực bảo vệ của di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt.
Đồng thời, bổ sung thủ tục đầu tư đặc biệt đối với dự án đầu tư thuộc lĩnh vực đổi mới sáng tạo, công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế theo hướng chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”. Nhà đầu tư đăng ký cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong thời gian 15 ngày; cam kết thực hiện dự án theo tiêu chuẩn, quy chuẩn về xây dựng, phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường và không phải thực hiện một số thủ tục để được cấp phép trong lĩnh vực này (dự kiến sẽ rút ngắn thời gian thực hiện dự án khoảng 260 ngày).
Đối với Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), dự án Luật làm rõ trình tự, thủ tục sử dụng vốn đầu tư công thanh toán cho nhà đầu tư trong trường hợp chấm dứt hợp đồng trước thời hạn; bổ sung các nguồn vốn thanh toán để chia sẻ rủi ro với doanh nghiệp dự án PPP và xác định thứ tự ưu tiên khi sử dụng các nguồn vốn này.
Đối với Luật Đấu thầu, Luật này sửa đổi một số nội dung của Luật Đấu thầu để cho phép phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu trước khi dự án được phê duyệt hoặc ký hợp đồng với nhà thầu trước khi điều ước quốc tế, thỏa thuận vay nước ngoài được ký kết nhằm góp phần tiết kiệm thời gian, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, gói thầu.
Thu hút các nhà đầu tư lớn đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế
Thẩm tra những nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung các luật thuộc Dự án Luật.
Dự thảo 1 luật sửa 4 luật lĩnh vực đầu tư cũng được các đại biểu đánh giá cao. Đại biểu Trần Hồng Nguyên (Bình Thuận) cho rằng, cơ quan soạn thảo đã rất nghiêm túc tiếp thu, chọn lọc đưa vào dự thảo luật những vấn đề cấp bách nhất.
Góp ý cho dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi, đại biểu Lê Quang Huy (Bình Thuận) rất tán thành việc bổ sung thủ tục đầu tư đặc biệt với các dự án thuộc lĩnh vực đổi mới sáng tạo, công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao. Tuy vậy, theo ông Huy, bổ sung thủ tục ưu đãi đặc biệt là chưa đủ mà cần phải bổ sung thêm các mức ưu đãi đặc biệt để thu hút các nhà đầu tư lớn. Dĩ nhiên, các ưu đãi đặc biệt này chỉ nên áp dụng với một số dự án đáp ứng được các tiêu chí nhất định.
Chia sẻ từ thực tế của doanh nghiệp tại các khu công nghiệp, theo đại biểu Huỳnh Thành Chung (đoàn Bình Phước), việc đơn giản hóa quy trình lập quy hoạch, hay bổ sung quy định về điều chỉnh quy hoạch theo thủ tục rút gọn trong những trường hợp cấp bách... là rất cần thiết.
Tuy nhiên, đại biểu cho rằng cần có quy định về điều chỉnh quy hoạch cục bộ, bởi một dự án bất động sản có thể mất 3-5 năm mới làm xong thủ tục pháp lý là bình thường, nhưng đến lúc này thì thực tế có thể có thay đổi trong khi quy hoạch chi tiết không được thay đổi là không hợp lý.
Hơn nữa tại khu công nghiệp tỉnh, nhà đầu tư sẵn sàng đầu tư hàng chục triệu USD nhưng yêu cầu phải có điện, nên khu công nghiệp muốn bổ sung trạm biến áp, kéo đường dây điện... nhưng không được vì không có trong quy hoạch sử dụng đất.
Do đó, đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Phước cho rằng nếu đơn giản hoá các thủ tục về đầu tư, quy hoạch thì sẽ "rất mừng" vì giảm bớt được thời gian đưa dự án sớm vào khai thác.