Sau hơn 2 năm, xuất khẩu thủy sản lần đầu trở lại mốc 1 tỷ USD/tháng
Trong 10 tháng năm 2024, Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản là 3 thị trường tiêu thụ hàng thủy sản lớn nhất của Việt Nam.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giá trị xuất khẩu thủy sản tháng 10 ước đạt 1,1 tỉ USD. Đây là lần đầu tiên sau 27 tháng (từ tháng 6/2022 tới nay) kim ngạch xuất khẩu thủy sản trở lại mốc tỉ USD trong một tháng - tín hiệu đáng mừng cho doanh nghiệp xuất khẩu trong những tháng cuối năm.
Tính chung 10 tháng đầu năm nay, ngành thủy sản thu về 8,3 tỉ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm ngoái. Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản là 3 thị trường tiêu thụ hàng thủy sản lớn nhất của Việt Nam.
Trong 15 thị trường xuất khẩu thủy sản chính, Nga là thị trường có giá trị tăng mạnh nhất (tăng 95%).
Tính đến cuối tháng 10, tổng giá trị xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc và Mỹ đã chạm mức 1,5 tỷ USD. Đáng chú ý, xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ từ Trung Quốc có khả năng vượt Mỹ trong những tháng cuối năm, nếu đà tăng trưởng 20% của 10 tháng qua được duy trì. Khi đó, Trung Quốc có thể trở thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam vào cuối năm 2024.
Ở châu Âu, dù nền kinh tế hồi phục chậm hơn so với Mỹ và Trung Quốc, nhưng tín hiệu tích cực từ mức tiêu thụ và giá nhập khẩu thủy sản đang dần hồi phục, cho thấy triển vọng khả quan cho doanh nghiệp Việt Nam. Đến cuối tháng 10/2024, xuất khẩu sang châu Âu đã tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngược lại, xuất khẩu thủy sản sang Nhật Bản và Hàn Quốc chỉ đạt mức tăng trưởng khiêm tốn từ 1,5 - 2%. Nhật Bản, từng là một trong hai thị trường nhập khẩu thủy sản hàng đầu của Việt Nam, đã tụt xuống vị trí thứ ba vào năm 2024, với kim ngạch đạt 1,25 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm, trong khi Hàn Quốc chỉ đạt 646 triệu USD.
Xét về mặt hàng, tôm và cá tra là hai sản phẩm có tiềm năng tăng trưởng lớn hơn trong năm 2024. Tính đến cuối tháng 10/2024, xuất khẩu tôm đã đạt hơn 3,2 tỷ USD, tăng 13%, trong khi xuất khẩu cá tra thu về gần 1,7 tỷ USD, tăng 10%. Chỉ riêng trong tháng 10, xuất khẩu tôm và cá tra đã có sự bứt phá mạnh mẽ, với mức tăng lần lượt là 26% và 24%, vượt xa cá ngừ và mực bạch tuộc.
Cua ghẹ và nhuyễn thể có vỏ vẫn duy trì được đà tăng trưởng mạnh mẽ từ đầu năm. Trong tháng 10, xuất khẩu cua ghẹ và các giáp xác khác tăng 58%, còn nhuyễn thể có vỏ tăng tới 138%. Tính chung 10 tháng, hai nhóm sản phẩm này đã đạt doanh thu lần lượt là 267 triệu USD và 173 triệu USD, tăng 66% và 58% so với năm 2023.
Một trong những nguyên nhân giúp cua ghẹ, nhuyễn thể có vỏ Việt Nam tăng trưởng cao là do Trung Quốc bị giảm nhập khẩu từ Mỹ, nhất là những nhóm hàng cao cấp và tìm đến nguồn cung thay thế từ Việt Nam.
Trong khi đó, xuất khẩu cá ngừ và mực, bạch tuộc dù ghi nhận tăng trưởng dương trong tháng 10 nhưng có chiều hướng chững lại so với giai đoạn nửa đầu năm do tác động về các quy định kiểm soát hải sản khai thác, khiến việc làm xác nhận, chứng nhận thủy sản tại nhiều cảng cá bị đình trệ.
Riêng với cá ngừ vằn, nguyên liệu chính để chế biến cá ngừ đóng hộp bị ách tắc hoàn toàn từ khâu khai thác, vì ngư dân sợ vi phạm quy định kích thước tối thiểu 0,5m hoặc khai thác về cũng không bán được cho các nhà máy chế biến xuất khẩu.
Đại diện Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết ngành hải sản khai thác cũng đang phấp phỏng chờ đợi và hy vọng có kết quả tích cực hơn sau chương trình thanh tra IUU của EC dự kiến vào tháng 11/2024. Nếu kịch bản thuận lợi, xuất khẩu cá ngừ năm nay hy vọng có thể cán đích 1 tỷ USD (tương đương năm 2022).
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nhận định, trong tháng 11 và 12 tới, nếu duy trì được đà xuất khẩu, mỗi tháng thu về khoảng 900 triệu USD thì xuất khẩu thủy sản năm nay sẽ về đích 10 tỉ USD hoặc trên 10 tỉ USD.