Giải pháp giúp ngành hàng cá tra tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu
Năm 2024, ngành hàng cá tra Việt Nam phải đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng với sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp, sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý có liên quan và hiệp hội, ngành này đã đạt được những kết quả đáng kể về cả chất lượng và giá trị.
Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu cá tra tháng 10/2024 đạt gần 202 triệu USD, tăng 17% so với tháng 10/2023. Lũy kế xuất khẩu cá tra 10 tháng năm nay sang các thị trường đạt 1,7 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Về thị trường tiêu thụ, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) vẫn là điểm đến lớn nhất của xuất khẩu cá tra Việt Nam. Tháng 10/2024, thị trường này tiêu thụ 61 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, tổng xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc và Hồng Kông trong 10 tháng vẫn giảm 2% so với cùng kỳ, đạt 479 triệu USD.
Tháng đầu của quý cuối năm nay, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Hoa Kỳ ghi nhận tăng 65% so với cùng kỳ, đạt hơn 35 triệu USD. Tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường này trong 10 tháng đạt hơn 291 triệu USD, tăng 28% so với cùng kỳ.
Các nước trong khối CPTPP là thị trường tiêu thụ nhiều cá tra nhiều thứ 3 của Việt Nam. Mười tháng năm 2024, xuất khẩu cá tra sang các quốc gia được trợ lực bởi Hiệp định CPTPP đạt hơn 224 triệu USD, tăng 11% so với cùng kỳ.
Xuất khẩu sang Châu Âu (EU) tương đương với mức cùng kỳ năm ngoái, khi xuất khẩu cá tra 10 tháng đầu năm nay sang khối này chỉ tăng nhẹ 0,04%, đạt gần 144 triệu USD. Một số thị trường trong khối EU ghi nhận tăng trưởng dương 2 con số về nhập khẩu cá tra Việt Nam bao gồm: Lithuania, Ireland, Italy, Bỉ, Tây Ban Nha, Ba Lan, Bồ Đào Nha,...
Đánh giá về thị trường của cá tra Việt Nam trong năm 2024, tại Hội nghị tổng kết ngành hàng cá tra năm 2024 và bàn giải pháp triển khai nhiệm vụ năm 2025, bà Tô Thị Tường Lan, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, với sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp, sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý có liên quan và hiệp hội, ngành hàng cá tra Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể về cả chất lượng và giá trị.
Tuy nhiên, năm 2024 ngành hàng này phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức, một số hàng hóa, vật tư đầu vào phục vụ phát triển thủy sản vẫn còn ở mức cao chi phí logistic tăng.
Cùng với đó là sự cạnh tranh từ một số quốc gia đang chiếm thị phần tại thị trường Hồi giáo; sự tự chủ trong cung cấp thực phẩm có nguồn gốc từ cá tra tại các quốc gia láng giềng.
Vì vậy, để đạt được mục tiêu đã đề ra cho năm 2025, Hiệp hội cá tra Việt Nam kiến nghị tăng cường hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước để bảo vệ chất lượng sản phẩm và uy tín của ngành hàng, kiểm soát chỉ đạo cơ quan chuyên ngành, kiểm tra chất lượng doanh nghiệp nào không đúng, sẽ xử lý.
Cùng với đó, có chính sách bình ổn giá thức ăn vì giá thức ăn tiếp tục tăng thì các hộ nuôi không có lợi nhuận hoặc thua lỗ, sẽ kéo theo một số hộ nuôi tạm ngưng sản xuất. Đồng thời, giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi từ 2% như hiện nay xuống còn 0%, giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu thuốc thủy sản.
Còn theo Cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), để xây dựng thương hiệu cho sản phẩm cá tra Việt Nam cần cải tiến công nghệ, kiểm soát chất lượng chặt chẽ từ nuôi trồng đến chế biến và đạt các chứng nhận liên quan đến an toàn thực phẩm, khí nhà kính, an toàn môi trường, giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm đồng đều, gia tăng giá trị của ngành hàng cá tra.
Bên cạnh đó, Cục Thủy sản đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục quản lý tốt điều kiện nuôi, điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm đối với cơ sở nuôi cá tra thương phẩm, không để xảy ra tình trạng người dân tự ý mua thuốc, hóa chất trên mạng không rõ nguồn gốc, thuốc trị bệnh cho người, gia súc, gia cầm để sử dụng cho thủy sản nuôi.