Doanh nghiệp cơ khí - điện kỳ vọng tiếp cận nguồn vốn kích cầu đầu tư
Mới đây, Hội Cơ khí - điện TP.HCM (Hamee) đã gửi đề xuất đến UBND Thành phố về các khó khăn mà ngành đang phải đối mặt, đặc biệt là vấn đề hỗ trợ lãi suất theo chương trình kích cầu đầu tư.
Theo đó, có 31 doanh nghiệp thuộc diện được áp dụng hỗ trợ vốn vay và lãi suất vốn vay theo Quyết định số 50/2015/QĐ-UBND ban hành ngày 30/10/2015, quy định về việc thực hiện Chương trình kích cầu đầu tư của TP.HCM. Chương trình này khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào các lĩnh vực như công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ…
Cụ thể, ngân sách Thành phố hỗ trợ lãi suất theo thực tế nhưng tối đa không quá mức lãi suất huy động tiết kiệm bằng VND kỳ hạn 12 tháng bình quân của 4 ngân hàng thương mại trên địa bàn, cộng thêm phí quản lý 2%/năm. Phần chênh lệch giữa lãi suất cho vay thực tế và mức hỗ trợ do chủ đầu tư tự cân đối.
Thời gian hỗ trợ lãi suất không quá 7 năm kể từ ngày giải ngân lần đầu. Số vốn vay được hỗ trợ lãi suất không quá 70% của phần vốn đầu tư xây dựng cơ bản và 85% phần vốn công nghệ và thiết bị, với mức tối đa 100 tỷ đồng cho mỗi dự án.
Tuy nhiên, chương trình đột ngột bị gián đoạn vào năm 2020 do vướng quy định về đầu tư công. Đến tháng 7/2024, UBND TP.HCM đã ban hành Quyết định 42/2024/QĐ-UBND, tái khởi động Chương trình kích cầu đầu tư nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn.
Thế nhưng, đến tháng 11/2024, vẫn chưa có dự án nào tiếp cận nguồn vốn vay. Do đó, đại diện Hamee đề xuất lãnh đạo Thành phố cần có các giải pháp quyết liệt hơn để chương trình kích cầu đầu tư sớm đi vào thực tế.
Ông Đỗ Phước Tống - Chủ tịch Hội Cơ khí điện TP.HCM cho biết, ngành công nghiệp hỗ trợ là ngành đặc thù có chi phí đầu tư cao, thời gian thu hồi vốn lâu do biên độ lợi nhuận thấp. Thị trường nhóm sản phẩm này cũng hẹp, tập trung vào chuỗi cung ứng chuyên ngành. Chính vì thế, một số quốc gia đã thiết lập chính sách hỗ trợ vốn đặc thù, lãi vay rất thấp. Trung bình doanh nghiệp vay vốn lãi suất chỉ từ 2%/năm.
Tuy nhiên, tại Việt Nam, doanh nghiệp vẫn phải vay vốn với lãi suất thương mại từ 8%-12%/năm. Có những thời điểm thị trường tài chính biến động, lãi suất vay cao hơn 16%. Đó chính là lý do khiến doanh nghiệp không thể tạo ra sản phẩm với giá thành cạnh tranh nên việc tăng trưởng của ngành qua các năm không ổn định.
Tính đến năm 2024, Việt Nam có khoảng 5.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, chiếm khoảng 4,5% tổng số doanh nghiệp trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Riêng tại TP.HCM, có khoảng 1.500 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ.
Phần lớn doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ hiện tại có quy mô nhỏ, chưa đáp ứng được yêu cầu của các tập đoàn đa quốc gia. Sản phẩm chủ yếu của doanh nghiệp trong nước là linh kiện đơn giản, giá trị gia tăng thấp.
Các doanh nghiệp cũng thiếu liên kết trong chuỗi cung ứng, nhất là sự kết nối giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI còn yếu, dẫn đến khó khăn trong việc tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.