Mai Thị Hồng Hạnh bị buộc nộp lại hơn 1.400 tỷ đồng trong vụ án Xuyên Việt Oil

Theo đó, HĐXX đã tuyên bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh 19 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, 11 năm tù về tội “Đưa hối lộ”, tổng hình phạt 30 năm tù.

Về dân sự, Tòa buộc bị cáo Hạnh buộc nộp lại hơn 1.400 tỷ đồng.

Tại phiên tòa, bị cáo Hạnh khai đã dùng số tiền 219 tỷ đồng từ Quỹ bình ổn giá và 1.244 tỷ đồng tiền thuế bảo vệ môi trường để đầu tư dàn trải từ xăng dầu đến các dự án bất động sản, nhưng quản lý còn hạn chế nên thua lỗ.

Tất cả hoạt động của công ty do Hạnh chỉ đạo cấp dưới thực hiện. Các phó giám đốc, nhân viên đều là người nhà ở quê vào, trong đó có bị cáo Nguyễn Thị Như Phương - cựu Phó Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil, là em gái họ của Hạnh.

Theo hồ sơ, Xuyên Việt Oil tiền thân là Công ty TNHH Xuyên Việt, được cấp giấy chứng nhận kinh doanh lần đầu tháng 5/2005.

Theo quy định, Công ty Xuyên Việt Oil phải mở tài khoản Quỹ bình ổn xăng dầu tại ngân hàng thương mại và trích tiền trên số lượng doanh thu bán hàng để lập Quỹ. Mục đích sử dụng duy nhất của Quỹ là bình ổn giá khi giá dầu thế giới có biến động, cần điều chỉnh ở trong nước nhằm bình ổn thị trường.

Năm 2015, Mai Thị Hồng Hạnh mua lại cổ phần và đổi tên thành Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil, ngành nghề kinh doanh chính là buôn bán xăng dầu và sản phẩm liên quan. Vốn điều lệ lúc đó là 50 tỷ đồng, 6 năm sau tăng lên 3.000 tỷ đồng.

Hạnh nắm 98% và Mai Thị Ngọc Trinh (em ruột bị cáo Hạnh) giữ 2% vốn góp, nhưng thực tế Hạnh "là chủ sở hữu duy nhất và có toàn quyền quyết định, định đoạt tài sản, tài chính và mọi hoạt động kinh doanh" của công ty.

Đến năm 2023, Xuyên Việt Oil có 15 chi nhánh, 6 cửa hàng kinh doanh xăng dầu và 9 công ty liên quan.

Tháng 8/2016, Xuyên Việt Oil được Bộ Công Thương cấp giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu thời hạn 5 năm, qua đó trở thành đầu mối kinh doanh mặt hàng này. Tháng 11/2021, doanh nghiệp được cấp lại giấy phép kinh doanh đến 2026.

Theo hồ sơ, sau khi được cấp giấy phép làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, lợi dụng việc được Nhà nước giao thu hộ tiền Quỹ bình ổn giá xăng dầu tại Xuyên Việt Oil, Mai Thị Hồng Hạnh đã "làm trái các quy định về trích lập, quản lý, sử dụng" số tiền này.

Từ tháng 10/2016 đến tháng 6/2023, để đối phó việc thanh tra, kiểm tra, theo dõi, giám sát của các cơ quan quản lý, Mai Thị Hồng Hạnh chỉ đạo nhân viên kế toán lập 81 báo cáo số dư tình hình trích lập, sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu theo định kỳ hàng tháng gửi đến Bộ Công Thương và Bộ Tài chính.

Tháng 5/2023, nhận chỉ đạo của bị cáo Hạnh, bị cáo Phương tiếp tục ký công văn gửi Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), báo cáo số dư Quỹ bình ổn giá xăng dầu đến cuối tháng này là 219 tỷ đồng. Nhưng tổng số dư thực tế trong tài khoản của Quỹ tại Xuyên Việt Oil chỉ còn 2 triệu đồng.

Tháng 8/2023, Bộ Công Thương ra quyết định thu hồi giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu của Xuyên Việt Oil, yêu cầu Mai Thị Hồng Hạnh nộp ngay toàn bộ số tiền Quỹ bình ổn giá xăng dầu tại doanh nghiệp vào ngân sách.

Tuy nhiên, Mai Thị Hồng Hạnh không thực hiện do đã dùng số tiền nêu trên vào mục đích cá nhân như mua bất động sản, cho bạn vay mượn, chi tiêu cá nhân, chi hối lộ một số cá nhân tại Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Cục Thuế TP.HCM, chi nhánh phân phối sản phẩm lọc dầu Nghi Sơn và ngân hàng.

Vì vậy, cơ quan điều tra xác định Mai Thị Hồng Hạnh và Nguyễn Thị Như Phương vi phạm quy định trong việc được Nhà nước giao quản lý, sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu, gây thất thoát 219 tỷ đồng.

Ngoài gây thất thoát Quỹ bình ổn giá xăng dầu, bị cáo Hạnh còn bị cáo buộc vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tiền thuế bảo vệ môi trường.

Kết quả điều tra xác định, từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022, dù đã thu hộ 1.244 tỷ đồng thuế bảo vệ môi trường, nhưng Công ty Xuyên Việt Oil không nộp thuế bảo vệ môi trường vào ngân sách nhà nước theo quy định.

Mai Thị Hồng Hạnh không thực hiện cũng không chỉ đạo nhân viên nộp thuế bảo vệ môi trường vào ngân sách, mà chuyển tiền từ tài khoản của Công ty Xuyên Việt Oil sang các tài khoản cá nhân để sử dụng. Tổng số Mai Thị Hồng Hạnh gây thất thoát số tiền thu ngân sách nhà nước là 1.244 tỷ đồng.

Là người đầu tiên nói lời sau cùng, bị cáo Hạnh thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội, bày tỏ sự hối hận, cam kết dùng toàn bộ tài sản để khắc phục hậu quả.

Bị đề nghị mức án 30 năm tù, bị cáo Hạnh xin nhận thêm tội, nhận thêm hình phạt 7 năm tù cho bị cáo Phương (em họ bị cáo Hạnh). Bị cáo Hạnh nói ân hận về hành vi sai phạm của mình, đã khiến em gái vướng vào vòng lao lý.

Bị cáo Hạnh xin nhận tất cả trách nhiệm đối với nhân viên của Công ty Xuyên Việt Oil. Những người này chỉ làm công ăn lương, thực hiện theo chỉ đạo của Hạnh, nên Hạnh xin HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho thuộc cấp.

HĐXX nhận định, sau khi được cấp giấy phép làm thương nhân đầu mối xăng dầu, lợi dụng việc được nhà nước giao thu hộ tiền Quỹ bình ổn giá và quản lý, sử dụng tiền quỹ của Công ty Xuyên Việt Oil, bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh đã vi phạm quy định của pháp luật về trích lập quỹ, quản lý và sử dụng Quỹ bình ổn giá.

Bị cáo Hạnh chỉ đạo bị cáo Nguyễn Thị Như Phương không trích lập Quỹ bình ổn giá đầy đủ, không thực hiện chuyển tiền vào Quỹ bình ổn giá, mà chuyển tiền từ Xuyên Việt Oil vào tài khoản cá nhân nhằm sử dụng vào mục đích cá nhân, gây thất thoát tài sản nhà nước số tiền đặc biệt lớn hơn 219 tỷ đồng; vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tiền thuế bảo vệ môi trường gây thất thoát 1.244 tỷ đồng...

Ngoài ra, bị cáo Hạnh còn chỉ đạo các bị cáo khác đưa hối lộ 1,315 triệu USD (tương đương hơn 30,2 tỷ đồng) và 900 triệu đồng tiền mặt cho 8 cựu quan chức.

Theo VKS, bị cáo Hạnh có vai trò chủ mưu trong vụ án nên phải chịu trách nhiệm chính, bị cáo đã khắc phục một phần nhỏ song không đáng kể so với thiệt hại gây ra nên cần có mức án nghiêm khắc.

Minh Đức