Top 5 thị trường nhập khẩu tôm Việt Nam lớn nhất năm 2024
Năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu tôm sang 107 thị trường, trong đó, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc), Mỹ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc chiếm 76% tổng xuất khẩu.
Theo thông tin của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP), năm 2024, Top 5 thị trường chính của tôm Việt Nam gồm: Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc), Mỹ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc, chiếm 76% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm Việt Nam đi các thị trường.
Cụ thể, về thị trường Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc), năm 2024, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 843 triệu USD, tăng 39% so với năm 2023. Nhờ tăng trưởng mạnh, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) vượt qua Mỹ, trở thành thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam.
Năm 2024, trong cơ cấu sản phẩm tôm Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc), tôm loại khác chiếm tỷ trọng cao nhất 51,7% do Trung Quốc tăng khá mạnh nhập tôm hùm từ Việt Nam trong năm 2024. Tiếp đó tôm chân trắng chiếm 36,1% và tôm sú chiếm 12,2% tỷ trọng.
Đứng thứ hai là thị trường Mỹ. Theo đó, năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường này đạt 756 triệu USD, tăng 11% so với năm 2023. Trong 4 quý của năm 2024, xuất khẩu tôm sang Mỹ chỉ giảm trong quý II, tăng trưởng dương trong 3 quý còn lại. Xuất khẩu tôm sang thị trường này có xu hướng tăng tốc trong nửa cuối năm.
Năm 2024, trong cơ cấu sản phẩm tôm Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ, tôm chân trắng vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất (84,3%), tiếp đó là tôm sú (9,3%), còn lại là tôm loại khác.
Nằm ở vị trí thứ ba thuộc thị trường Nhật Bản. Năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường này đạt 517 triệu USD, tăng 1% so với năm 2023. Sau khi sụt giảm trong 2 quý đầu năm 2024, xuất khẩu tôm sang Nhật Bản đã có sự phục hồi trong quý III và IV mặc dù mức tăng trưởng chưa cao.
Từ giữa quý III/2024, đồng Yên Nhật phục hồi mạnh dẫn tới sức mua cải thiện. Bên cạnh đó, đối thủ cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường Nhật Bản là Ấn Độ vướng tai tiếng về sử dụng lao động vị thành niên nên tôm Việt Nam được các nhà nhập khẩu Nhật Bản tìm đến nhiều hơn.
EU đứng vị trí thứ 4 trong số Top 5 thị trường xuất khẩu hàng đầu của tôm Việt Nam. Theo đó, năm 2024, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 484 triệu USD, tăng 15% so với 2023. Đức, Hà Lan, Bỉ là 3 thị trường nhập khẩu lớn nhất trong khối. Năm 2024, xuất khẩu sang 3 thị trường này đều tăng trưởng 2 con số, trong đó Hà Lan ghi nhận tăng trưởng mạnh nhất 22% trong năm 2024.
Trong cơ cấu sản phẩm tôm xuất sang EU năm 2024, tôm chân trắng chiếm tỷ trọng lớn nhất 80,6%, tôm sú chiếm 12,2%, còn lại là tôm loại khác.
Vị trí thứ năm thuộc thị trường Hàn Quốc. Năm 2024, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 334 triệu USD, giảm 3% so với năm 2023. Xuất khẩu tôm sang Hàn Quốc vẫn đang vướng phải vấn đề hạn ngạch nhập khẩu tôm vào Hàn Quốc, doanh nghiệp đang chịu chi phí không nhỏ để có được hạn ngạch.
Theo VASEP, mặc dù thị trường xuất khẩu thủy sản có nhiều tín hiệu cho thấy sẽ tiếp đà tăng trưởng trong năm 2025, nhưng vẫn có những rủi ro, thách thức mà doanh nghiệp phải đối mặt như nguồn nguyên liệu cá, tôm khan hiếm có thể đẩy chi phí đầu vào lên; chi phí vận chuyển dự kiến duy trì ở mức cao, tạo áp lực lên chi phí của doanh nghiệp.
Để tăng sức cạnh tranh và đạt mục tiêu tăng trưởng trong năm 2025, lĩnh vực nuôi tôm cần được tạo động lực như người nuôi có thể được thế chấp, vay vốn ngân hàng một cách bình thường, cấp giấy phép mặt nước cho người dân để người dân có thể vay vốn từ các quỹ hoặc ngân hàng. Kiểm tra chặt hơn việc lưu thông, tiêu thụ tôm giống kém chất lượng.
Dù phải đối mặt với nhiều thách thức trong năm qua, ngành tôm Việt Nam vẫn kiên cường vượt qua khó khăn nhờ nỗ lực và quyết tâm, cùng với các chiến lược hợp lý. Trong thời gian tới, ngành tôm cần chuyển đổi tư duy: thay vì chỉ chú trọng vào sản lượng và công nghệ cao, cần ưu tiên bền vững và hiệu quả, tập trung vào chất lượng, bảo vệ môi trường, sức khỏe và giá trị sản phẩm.