Dự kiến sáp nhập 52 tỉnh thành theo tiêu chí mới
Việc sáp nhập các tỉnh tuân thủ các nguyên tắc tương đồng về lịch sử, truyền thống, văn hóa, dân tộc, đảm bảo sự gắn kết cộng đồng dân cư, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa, lịch sử, dân tộc của từng địa phương...
Bộ Nội vụ vừa hoàn tất dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cùng tờ trình kèm theo, chuyển Bộ Tư pháp thẩm định.
Trong Tờ trình số 624 gửi Chính phủ về dự thảo Nghị quyết trên, Bộ Nội vụ cho hay, thực hiện các kết luận của Bộ Chính trị về việc "sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã", dự thảo Nghị quyết quy định về tiêu chí sắp xếp đối với đơn vị cấp tỉnh và cấp xã theo hướng bám sát 6 tiêu chí đã được Bộ Chính trị xem xét, thống nhất.
Đó là các tiêu chí về diện tích tự nhiên; quy mô dân số; tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, tôn giáo, dân tộc; tiêu chí về địa kinh tế (trong đó đã bao gồm tiêu chí về vị trí địa lý, quy mô và trình độ phát triển kinh tế); tiêu chí về địa chính trị; tiêu chí về quốc phòng, an ninh.
Trong đó, dự thảo Nghị quyết nêu rõ, tiêu chí diện tích tự nhiên và quy mô dân số được xác định theo Nghị quyết 1211 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (sửa đổi, bổ sung năm 2022).
Dự thảo cũng lưu ý không thực hiện sắp xếp đối với đơn vị hành chính có vị trí biệt lập và khó tổ chức giao thông kết nối thuận lợi hoặc đơn vị hành chính có vị trí đặc biệt quan trọng, ảnh hưởng đến quốc phòng an ninh và việc bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Trên cơ sở các tiêu chí định hướng này, tờ trình của Bộ Nội vụ nêu, dự kiến cả nước có 11 đơn vị hành chính cấp tỉnh giữ nguyên, gồm: TP Hà Nội, TP Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.
Còn 52 đơn vị hành chính cấp tỉnh thuộc diện phải sắp xếp gồm 4 thành phố là: Hải Phòng, TPHCM, Đà Nẵng, Cần Thơ.
Cùng với đó là 48 tỉnh gồm: Hà Nam, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thái Bình, Hải Dương, Nam Định, Ninh Bình, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Hòa Bình, Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Ninh Thuận, Quảng Trị, Phú Yên, Quảng Bình, Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Đắk Nông, Tây Ninh, Bình Dương, Bình Thuận, Bình Phước, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bến Tre, Bạc Liêu, Vĩnh Long, Hậu Giang, Trà Vinh, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, An Giang, Long An, Cà Mau, Quảng Nam, Bình Định, Đắk Lắk, Đồng Nai, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng, Kiên Giang.
Theo quy định tại nghị quyết 1211, đơn vị hành chính cấp tỉnh phải đáp ứng ba tiêu chuẩn về diện tích, dân số, số đơn vị hành chính cấp huyện.
Tỉnh miền núi, vùng cao diện tích từ 8.000km2, dân số 0,9 triệu; tỉnh còn lại diện tích 5.000km2, dân số 1,4 triệu. Thành phố trực thuộc trung ương diện tích 1.500km2, dân số 1 triệu. Tất cả tỉnh, thành phố đồng thời phải có từ 9 đơn vị hành chính cấp huyện trở lên.
Các tỉnh, thành phố chưa đạt 100% tiêu chuẩn đơn vị cấp tỉnh theo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn, phân loại đơn vị hành chính thì phải sáp nhập.
Ngoài ra, theo Bộ Nội vụ, dự kiến có 9.996 trên tổng số 10.035 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện sắp xếp để còn lại khoảng dưới 3.000.
Việc sáp nhập xã sẽ được thực hiện trên nguyên tắc giữ nguyên trạng các đơn vị hành chính hiện có và có thể sáp nhập xã của huyện này vào xã của huyện khác. Xã sáp nhập với xã sẽ tiếp tục gọi là xã, còn xã sáp nhập với phường sẽ tiếp tục gọi là phường.
Các địa phương sẽ chủ động lựa chọn tên gọi mới nhưng Trung ương khuyến khích việc đặt tên theo tên của đơn vị cấp huyện trước khi sắp xếp, kèm theo số thứ tự để thuận tiện cho quá trình số hóa và cập nhật dữ liệu thông tin.