Hà Nội thí điểm cơ chế đặc thù phát triển mạng lưới đường sắt đô thị
Hà Nội đã ban hành kế hoạch quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách nhằm phát triển hệ thống đường sắt đô thị.
Kế hoạch nhằm mục đích tổ chức thực hiện đầy đủ, nghiêm túc, có hiệu quả các Kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 188 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị và hoàn thành mục tiêu hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị tại TP. Hà Nội.
Theo đó, kế hoạch bao gồm 7 nhóm nội dung trọng tâm, tập trung vào việc hoàn thiện thể chế, quy hoạch, huy động nguồn lực và tổ chức thực hiện dự án.
TP. Hà Nội sẽ kiện toàn Tổ công tác theo các quyết định trước đó; xây dựng Nghị quyết của HĐND thành phố hướng dẫn chi tiết thi hành Nghị quyết 188 và Luật Thủ đô; ban hành quy định về trình tự, thủ tục phê duyệt phương án tuyến, vị trí công trình theo tuyến, quy hoạch khu vực phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD); phát triển khoa học, công nghệ đường sắt, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ; lập thiết kế kỹ thuật tổng thể (thiết kế FEED) thay thế cho thiết kế cơ sở trong báo cáo nghiên cứu khả thi dự án.
Về xây dựng văn bản quy phạm, TP. Hà Nội sẽ kiện toàn tổ công tác liên ngành; ban hành hướng dẫn, quy định chi tiết việc lựa chọn tuyến, vị trí công trình, cơ chế chuyển giao công nghệ, tiêu chuẩn thiết kế, cũng như tiêu chí lựa chọn tổ chức, doanh nghiệp tham gia lĩnh vực công nghiệp đường sắt đô thị.
Bên cạnh đó, công tác quy hoạch sẽ tập trung rà soát hiện trạng đất đai dọc các tuyến đường sắt, cập nhật quy hoạch các khu vực TOD và tích hợp vào các đồ án điều chỉnh quy hoạch giao thông vận tải và quy hoạch điện của Thủ đô, nhằm đảm bảo nguồn lực đất đai và hạ tầng năng lượng cho các dự án.
Kế hoạch cũng đề cập đến việc lập Kế hoạch tổng thể về công tác thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ tái định cư giải phóng mặt bằng cho mạng lưới đường sắt đô thị Hà Nội. Đồng thời, thực hiện công tác di dời công trình điện có điện áp từ 110kV trở lên; đề xuất nguồn vốn bố trí cho các dự án đường sắt đô thị giai đoạn trung hạn 2026-2030 và điều chỉnh kế hoạch vốn năm 2025.
UBND TP. Hà Nội sẽ xây dựng phương án huy động nguồn vốn đầu tư cho giai đoạn trung hạn 2026-2030, 2031-2035 và từng năm. Bên cạnh nguồn vốn ngân sách địa phương, Thành phố cũng chủ động trong việc ứng vốn trong thời gian hoàn thiện thủ tục ký kết hiệp định vay ODA. Cụ thể:
Hoàn thành thi công đoạn ngầm và đưa vào khai thác vận hành toàn tuyến dự án Tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội năm 2027.
Khởi công trong tháng 10/2025 dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị thành phố tuyến số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo và Dự án đầu tư xây dựng đường sắt đô thị, tuyến số 5, Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc.
Ngoài ra, triển khai thực hiện các Dự án: Tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn ga Hà Nội - Yên Sở, Hoàng Mai, Tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Trần Hưng Đạo - Thượng Đình; Tuyến đường sắt đô thị số 2, Đoạn Nam Thăng long - Nội Bài và Tuyến đường sắt đô thị số 2A, đoạn kéo dài đi Xuân Mai vào giai đoạn 2026 - 2030; bên cạnh đó, thực hiện các dự án giai đoạn 2031 - 2035 và giai đoạn 2036 - 2045.
UBND thành phố giao Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội là cơ quan thường trực theo dõi, đôn đốc các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện kế hoạch này.