Chính sách

Những trường hợp được thực hiện công chứng ngoài trụ sở từ 01/7/2025

Mai Thoa 25/06/2025 16:27

Luật Công chứng sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Một trong những điểm mới đáng chú ý là quy định về trường hợp được thực hiện công chứng ngoài trụ sở và một số vấn đề khác có liên quan.

241224-cong-chung2.jpg
Ảnh minh họa

7 trường hợp được công chứng ngoài trụ sở

Theo Luật Công chứng 2024 và Nghị định 104/2025/NĐ-CP, việc công chứng có thể được thực hiện ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng nếu người yêu cầu công chứng thuộc các trường hợp sau đây:

Lập di chúc tại chỗ ở theo quy định của Bộ luật Dân sự;

Không thể đi lại được vì lý do sức khỏe; đang điều trị nội trú hoặc bị cách ly theo chỉ định của cơ sở y tế;

Đang bị tạm giữ, tạm giam; đang thi hành án phạt tù; đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính;

Phụ nữ đang mang thai hoặc nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi;

Người cao tuổi, người khuyết tật hoặc có khó khăn trong việc đi lại;

Người đang thực hiện nhiệm vụ trong lực lượng công an nhân dân, quân đội nhân dân, người đảm nhận chức trách hoặc đang thực hiện công việc được giao theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nơi họ làm việc mà việc rời khỏi vị trí sẽ ảnh hưởng đến nhiệm vụ, công việc được giao hoặc chức trách mà họ đang đảm nhận;

Trường hợp bất khả kháng, trở ngại khách quan mà người yêu cầu công chứng không thể đến tổ chức hành nghề công chứng.

Việc công chứng ngoài trụ sở phải được thực hiện tại địa điểm có địa chỉ cụ thể, phù hợp với lý do yêu cầu công chứng ngoài trụ sở.

Thời hạn công chứng được tính từ ngày công chứng viên tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng hợp lệ được ghi nhận trong sổ yêu cầu công chứng đến ngày trả kết quả công chứng.

Thời hạn công chứng không quá 02 ngày làm việc; đối với giao dịch có nội dung phức tạp thì thời hạn công chứng có thể kéo dài hơn nhưng không quá 10 ngày làm việc.

Trong trường hợp có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan hoặc do nguyên nhân từ phía người yêu cầu công chứng dẫn đến không bảo đảm thời hạn theo quy định tại khoản này thì người yêu cầu công chứng có quyền thỏa thuận bằng văn bản với tổ chức hành nghề công chứng về thời hạn công chứng.

Các trường hợp công chứng không phải ghi lại hình ảnh

Một trong những nội dung đáng chú ý nữa là Luật quy định những trường hợp công chứng phải ghi lại hình ảnh và không phải ghi lại hình ảnh trong quá trình công chứng.

Cụ thể:

Trường hợp phải ghi lại hình ảnh khi công chứng, tại khoản 1 Điều 50 nêu rõ: " Người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch phải ký vào từng trang của giao dịch trước sự chứng kiến trực tiếp của công chứng viên, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này và trường hợp người yêu cầu công chứng không ký được và không điểm chỉ được. Việc ký văn bản công chứng điện tử thực hiện theo quy định của Chính phủ. Việc ký văn bản công chứng trước sự chứng kiến của công chứng viên phải được chụp ảnh và lưu trữ trong hồ sơ công chứng ".

Tại Nghị định số 104/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Công chứng cũng dành Điều 46 (Chụp ảnh công chứng viên chứng kiến việc ký văn bản công chứng) hướng dẫn chi tiết quy định này.

Cụ thể, ảnh chụp công chứng viên chứng kiến việc ký văn bản công chứng phải đáp ứng 3 yêu cầu.

Một là nhận diện được người ký văn bản công chứng và công chứng viên thực hiện việc công chứng.

Hai là rõ ràng, sắc nét, không dễ bay màu hoặc phai mực; không được cắt ghép, chỉnh sửa, thêm, bớt chi tiết hoặc bối cảnh.

Bà là được in màu hoặc đen trắng trên giấy A4; trường hợp sử dụng giấy in ảnh chuyên dụng thì kích thước ảnh tối thiểu là 13cm x 18cm.

Nghị định cũng quy định trường hợp có nhiều người tham gia giao dịch ký văn bản công chứng tại cùng một thời điểm và cùng một địa điểm thì có thể chụp ảnh từng người ký trước sự chứng kiến công chứng viên hoặc chụp ảnh chung tất cả những người ký trước sự chứng kiến công chứng viên.

Còn trường hợp nhiều người tham gia giao dịch ký văn bản công chứng tại các thời điểm hoặc địa điểm khác nhau thì chụp ảnh người ký văn bản công chứng trước sự chứng kiến của công chứng viên tại các thời điểm hoặc địa điểm tương ứng.

Ảnh chụp là một thành phần của hồ sơ công chứng, chỉ được lưu trữ và sử dụng theo quy định pháp luật về lưu trữ hồ sơ công chứng.

Luật cũng quy định không phải chụp ảnh khi công chứng là trong trường hợp: người có thẩm quyền giao kết giao dịch của tổ chức tín dụng, doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đã đăng ký chữ ký mẫu tại tổ chức hành nghề công chứng thì người đó có thể ký trước vào văn bản giao dịch; công chứng viên phải đối chiếu chữ ký của họ trong văn bản giao dịch với chữ ký mẫu trước khi thực hiện việc công chứng (khoản 2 Điều 50).

Mai Thoa