Việc loại bỏ các rào cản không cần thiết sẽ giúp doanh nghiệp tư nhân giảm gánh nặng tuân thủ, từ đó thúc đẩy tăng trưởng nhanh hơn so với việc sửa đổi chính sách.
Đây là quan điểm được các chuyên gia đưa ra tại buổi Tọa đàm "Kinh tế tư nhân Việt Nam: Giai đoạn bứt phá 2025-2030" do Kênh truyền hình VITV tổ chức ngày 15/3.
Kinh tế tư nhân đang ngày càng khẳng định vai trò là động lực quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Một số doanh nghiệp tư nhân đã vươn ra khu vực và quốc tế, đóng góp đáng kể vào GDP, tạo việc làm và đổi mới công nghệ. Tuy nhiên, những rào cản về chính sách và thủ tục hành chính vẫn là một trong những trở ngại lớn, hạn chế sự phát triển của khu vực này.
Theo ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội khóa XV, việc cải cách thủ tục hành chính là cần thiết, nhưng cách làm phải nhanh chóng và hiệu quả. Ông cho rằng, thay vì giao nhiệm vụ cải cách cho từng bộ ngành riêng lẻ, nên có một cơ quan trung lập hoặc một bộ đóng vai trò điều phối, rà soát toàn diện từ trên xuống dưới. Bằng cách này, việc cắt giảm các rào cản không cần thiết có thể được thực hiện một cách đồng bộ và nhất quán.
Bên cạnh việc cải cách thủ tục, ông Hiếu nhấn mạnh sự cần thiết của tư duy "không cần thiết thì bỏ" trong quản lý nhà nước. Một ví dụ điển hình là quy định về ký quỹ khi nhập khẩu phế liệu giấy theo Nghị định 08/2022. Theo đó, doanh nghiệp phải ký quỹ bảo vệ môi trường ở mức 10-20% giá trị lô hàng nhằm xử lý rủi ro môi trường. Tuy nhiên, trên thực tế, phế liệu giấy không phải rác thải mà là nguyên liệu đầu vào quan trọng của nhiều ngành công nghiệp, và nhiều doanh nghiệp đã nhập khẩu trong nhiều năm mà không gây ô nhiễm.
“Nếu bỏ quy định này hoặc có cách tiếp cận linh hoạt hơn, doanh nghiệp sẽ có thêm nguồn lực tài chính, giảm chi phí sản xuất, từ đó hạ giá thành sản phẩm và nâng cao sức cạnh tranh,” ông Hiếu nhận định.
Không chỉ tập trung vào việc giảm rào cản, chuyên gia kinh tế này còn nhấn mạnh sự cần thiết của các giải pháp quyết liệt để thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Ông khuyến nghị Chính phủ cần rà soát toàn bộ các chính sách đang làm tăng chi phí vận hành của doanh nghiệp và có hướng điều chỉnh phù hợp. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp giảm gánh nặng mà còn thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng nội địa.
Ngoài ra, việc tạo không gian thử nghiệm cho các mô hình kinh doanh mới cũng là một hướng đi quan trọng. Ông Hiếu lấy ví dụ về xe tự hành – một lĩnh vực cần có hạ tầng thử nghiệm riêng biệt thay vì chạy thử trên đường phố thông thường. Nếu có chính sách phù hợp, Việt Nam có thể trở thành điểm đến hấp dẫn cho các công ty công nghệ.
Đồng quan điểm với ông Hiếu, ông Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính, Ngân sách Quốc hội, cho rằng Chính phủ đã có nhiều động thái tích cực nhằm tạo thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân. Một trong những bước tiến quan trọng là việc mở rộng cơ hội cho doanh nghiệp tư nhân tham gia vào đầu tư công thông qua các đơn đặt hàng của Chính phủ.
"Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, ở những nền kinh tế có khu vực tư nhân phát triển mạnh, Chính phủ thường xuyên đặt hàng cho doanh nghiệp tư nhân để tận dụng nguồn lực và năng lực của họ", ông Cường nhận xét.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đang đặt mục tiêu cắt giảm 30% thủ tục hành chính nhằm giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp. Với quyết tâm cao của các cơ quan chức năng, đây là thời điểm thuận lợi để doanh nghiệp tư nhân bứt phá.
Việc bỏ rào cản chính sách không chỉ giúp doanh nghiệp tư nhân tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn tạo ra động lực mới để họ phát triển mạnh mẽ hơn. Khi các quy định bất hợp lý được loại bỏ, doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội hơn để mở rộng sản xuất, đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Trong bối cảnh nền kinh tế đang phục hồi và hướng tới giai đoạn phát triển mới, các chính sách cải cách cần được thực hiện một cách quyết liệt và hiệu quả hơn bao giờ hết. Sự đồng hành của Chính phủ với khu vực kinh tế tư nhân không chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.