Thời gian gần đây, một loạt chính sách quan trọng vừa chính thức có hiệu lực thi hành, được kỳ vọng sẽ mang đến những thay đổi tích cực đáng kể về kinh tế - xã hội, đặc biệt là đối với hoạt động của doanh nghiệp, doanh nhân, người lao động và người tiêu dùng trên nhiều phương diện.
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi năm 2023 và Nghị định số 55/2024/NĐCP ngày 16/5/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng tại Việt Nam.
Trong bối cảnh kinh tế xã hội có nhiều thay đổi, nhiều hình thức kinh doanh và xu hướng tiêu dùng mới xuất hiện, dẫn đến nhiều vướng mắc, bất cập, khiến một số quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2010 không còn phù hợp với thực tiễn như hiện nay, sự ra đời của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi năm 2023 được kỳ vọng sẽ hoàn thiện thể chế về bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng, đóng góp vào quá trình xây dựng một môi trường tiêu dùng an toàn, chất lượng và minh bạch hơn cho người dân.
Theo Bộ Công Thương, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 đã có những thay đổi đáng kể với nhiều điểm mới nổi bật như mở rộng phạm vi áp dụng cho nhiều đối tượng hơn, bao gồm cả Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các chủ thể mới như người có ảnh hưởng, người tiêu dùng dễ bị tổn thương và các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên không gian mạng.
Theo Luật mới này, người tiêu dùng được bổ sung thêm một số quyền lợi chính đáng như quyền lựa chọn môi trường tiêu dùng bền vững và quyền yêu cầu tổ chức hoặc hỗ trợ thương lượng giải quyết tranh chấp phát sinh trong quá trình kinh doanh. Đồng thời, người tiêu dùng cũng có nghĩa vụ tuân thủ các quy định về kiểm định, bảo vệ môi trường và tiêu dùng bền vững.
Luật cũng siết chặt trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh, đặc biệt là trong các giao dịch đặc thù như thương mại điện tử và bán hàng đa cấp. Các doanh nghiệp phải đảm bảo an toàn, chất lượng sản phẩm, bảo vệ thông tin người tiêu dùng và có trách nhiệm giải quyết phản ánh, khiếu nại của khách hàng.
Đặc biệt, Luật mới đã được bổ sung khái niệm "tiêu dùng bền vững", quy định rõ trách nhiệm của các cấp chính quyền trong việc thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững và tăng cường bảo vệ cho các nhóm người tiêu dùng dễ bị tổn thương như người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em, người dân tộc thiểu số, phụ nữ mang thai và người nghèo.
Gồm 7 Chương và 80 Điều, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 đã thiết lập một khung pháp lý toàn diện, quy định rõ ràng các nguyên tắc và chính sách bảo vệ người tiêu dùng. Bên cạnh đó, Luật cũng đề cập đến các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của các cơ quan, tổ chức; quy trình giải quyết tranh chấp giữa người tiêu dùng và tổ chức, cá nhân kinh doanh; cũng như khía cạnh quản lý nhà nước trong lĩnh vực này thông qua việc bổ sung các quy định mới nhằm hỗ trợ và khuyến khích hoạt động của các tổ chức xã hội, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội của đất nước; đồng thời đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của Việt Nam và khu vực.
Sửa đổi quy định về đầu tư gián tiếp ra nước ngoài
Chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 12/8/2024, Thông tư 23/2024/TT-NHNN sửa đổi do Ngân hàng Nhà nước ban hành đã bổ sung một số điều của Thông tư số 10/2016/TT-NHNN ngày 29/6/2016 hướng dẫn một số nội dung quy định tại Nghị định số 135/2015/NĐ-CP ngày 31/12/2015 của Chính phủ quy định về đầu tư gián tiếp ra nước ngoài. Với những điều chỉnh quan trọng, thông tư này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong việc thu hút và giữ chân nhân tài mà còn bảo vệ quyền lợi của người lao động một cách tối đa.
Một trong những điểm nổi bật của thông tư mới là đơn giản hóa thủ tục và tăng tính minh bạch thông qua việc loại bỏ yêu cầu xác nhận đăng ký với Ngân hàng Nhà nước trước khi triển khai chương trình thưởng cổ phiếu. Điều này giúp giảm thiểu đáng kể các thủ tục hành chính rườm rà, tạo động lực cho doanh nghiệp mạnh dạn áp dụng hình thức đãi ngộ hấp dẫn này.
Bên cạnh đó, thông tư cũng quy định rõ ràng về việc người lao động Việt Nam chỉ có thể tham gia chương trình thông qua một tổ chức trung gian được chỉ định. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và kiểm soát chặt chẽ dòng tiền, ngăn chặn các hành vi gian lận, lừa đảo.
Thông tư mới cũng đặc biệt chú trọng đến việc bảo vệ quyền lợi của người lao động khi ngoại tệ thu được từ cổ tức và các thu nhập hợp pháp khác liên quan đến chương trình thưởng cổ phiếu phát hành ở nước ngoài phải chuyển cho người lao động có quốc tịch Việt Nam thông qua tài khoản thực hiện chương trình quy định tại Điều 12 của Thông tư. Điều này giúp đảm bảo rằng người lao động được hưởng đầy đủ những gì họ xứng đáng nhận được, đồng thời tránh các rủi ro thất thoát hay chiếm đoạt tài sản.
Không chỉ dừng lại ở việc đơn giản hóa thủ tục và bảo vệ quyền lợi người lao động, thông tư mới còn mở rộng hơn các hình thức thưởng cổ phiếu. Ngoài việc thưởng trực tiếp bằng cổ phiếu, doanh nghiệp giờ đây có thể áp dụng các hình thức thưởng khác, miễn là không phát sinh dòng tiền chảy ra nước ngoài. Điều này mang lại sự linh hoạt và sáng tạo hơn cho doanh nghiệp trong việc thiết kế chương trình thưởng, từ đó thu hút và giữ chân nhân tài hiệu quả hơn.
Thông tư 23/2024/TT-NHNN sửa đổi quy định về đầu tư gián tiếp ra nước ngoài là một bước tiến quan trọng, thể hiện sự nỗ lực của Chính phủ trong việc cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh, bảo vệ quyền lợi của người lao động và thúc đẩy sự phát triển của thị trường lao động Việt Nam.
Bên cạnh những cơ hội, các chính sách mới này cũng đồng thời mang lại những thách thức cho cả doanh nghiệp, người lao động và người tiêu dùng. Việc nắm bắt kịp thời các quy định mới và chủ động linh hoạt thích ứng là chìa khóa để các bên liên quan tận dụng được những cơ hội và vượt qua thách thức trong môi trường kinh doanh ngày càng năng động và cạnh tranh hiện nay.