Tăng trưởng xanh không chỉ đòi hỏi sự nỗ lực từ Chính phủ mà còn cần sự đồng hành và sáng tạo của các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp trong việc phát triển các mô hình kinh doanh xanh và xây dựng một chiến lược phát triển bền vững lâu dài.
Để hỗ trợ các chương trình chuyển đổi của các doanh nghiệp theo hướng xanh và bền vững, thời gian vừa qua Chính phủ, Bộ Công Thương đã xây dựng và triển khai nhiều chương trình hỗ trợ trực tiếp như chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030, Chương trình quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021-2030, cũng như Kế hoạch ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh đến năm 2030 có tính đến năm 2050....
Các chương trình này nhằm hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi theo hướng sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, nguyên nhiên liệu, năng lượng cũng như tiến đến phát thải thấp trong quá trình sản xuất kinh doanh.
Tại tọa đàm "Tăng trưởng xanh - Xu thế toàn cầu, sự lựa chọn tất yếu”, ông Lê Việt Anh - Vụ trưởng Vụ Khoa học, giáo dục, tài nguyên và môi trường (Bộ Kế hoạch & Đầu tư) cho biết, doanh nghiệp tham gia vào tiến trình tăng trưởng xanh sẽ được hưởng hai ưu đãi về tài chính và phi tài chính.
Các cơ chế chính sách ưu đãi về tài chính đối với các doanh nghiệp rất rõ ràng, nằm trong các cơ chế, chính sách cụ thể mà các bộ, ngành đã ban hành.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng dành những chính sách phi tài chính cho doanh nghiệp. Theo đó các doanh nghiệp có cam kết về tiến trình tăng trưởng xanh sẽ được xem xét, phê duyệt để có quy trình thủ tục đầu tư kinh doanh thuận lợi nhất.
Tuy nhiên, đại diện Bộ Kế hoạch & Đầu tư chia sẻ trong thời gian qua, chính sách về tăng trưởng xanh còn nhiều điểm cần tiếp tục hoàn thiện, dư địa dành cho nội dung hoàn thiện này còn rất lớn. Theo kinh nghiệm quốc tế, việc đầu tiên cần triển khai thời gian tiếp theo là phải có hệ thống phân loại xanh quốc gia rất rõ ràng, cụ thể. Việc này Ban Chỉ đạo quốc gia về tăng trưởng xanh đã giao Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành hệ thống xanh quốc gia.
Cùng với đó, quy chuẩn, tiêu chuẩn xanh để được hưởng ưu đãi đang được các bộ, ngành hoàn thiện. Cụ thể, Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao ban hành hệ thống xanh quốc gia. Trên cơ sở đó, Bộ Kế hoạch & Đầu tư sẽ đưa ra hệ thống ngành xanh quốc gia, từ đó xác định doanh nghiệp, dự án được hưởng ưu đãi.
"Hệ thống phân loại xanh sẽ là cơ chế mở để cập nhật công nghệ, loại hình kinh doanh mới của doanh nghiệp, giúp họ tiếp cận và hưởng ưu đãi", ông Việt Anh nói.
Đại diện Bộ Kế hoạch & Đầu tư cho biết trong thời gian tới, các cơ quan quản lý nhà nước sẽ phải xác định hệ thống, cơ chế chính sách để có "thưởng phạt phân minh", ưu đãi cho những doanh nghiệp làm ăn đứng đắn và có chế tài áp dụng cho những doanh nghiệp làm ăn chưa đúng.
Từ góc độ doanh nghiệp, ông Binu Jacob - Tổng Giám đốc Nestlé Việt Nam chia sẻ về các hoạt động đầu tư cho phát triển bền vững ở Việt Nam hiện nay. Nestlé đã hỗ trợ hàng trăm nghìn hộ gia đình trồng cà phê để bảo đảm việc canh tác sử dụng lượng phân bón hóa học, lượng thuốc trừ sâu tối thiểu, có chiến lược giảm 20% thuốc trừ sâu, giảm 20% lượng nước sử dụng cho cây cà phê.
Nestlé cũng tiết kiệm lượng nước sử dụng ở tất cả nhà máy của mình. Trong 3 năm qua, Nestlé là một trong những công ty hiếm hoi ở Việt Nam nhận được chứng chỉ của tổ chức Water Stewardship cho những giải pháp tiết kiệm nước. Hiện nay Công ty này thực hiện 100% trung hòa về nước, có nghĩa là hoàn toàn có thể tái chế nước đã qua sử dụng.
Một sáng kiến nữa để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, đó là Nestlé cam kết thu mua lại tất cả bao bì của mình để tái chế. Hiện nay 95% bao bì của Nestlé lưu hành trên thị trường đều được công ty này thu mua lại để có thể tái chế, tái sử dụng.
Tổng Giám đốc Nestlé Việt Nam cho rằng điều quan trọng trong tăng trưởng xanh là tập trung vào những tài năng Gen Z - đối tượng có tri thức, kinh nghiệm và niềm tin vào kinh tế xanh.