"Với các chính sách mang tính đột phá, TP. Hà Nội quyết tâm hoàn thành để hiện thực hóa "kỳ tích" đường sắt đô thị", ông Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội cho biết tại Hội nghị triển khai công tác 2025 của ngành Giao thông Vận tải chiều 30/12.
Tham luận tại Hội nghị, ông Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội cho biết, theo quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 519/QĐ-TTg và định hướng quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, mạng lưới đường sắt đô thị thành phố Hà Nội gồm 15 tuyến với tổng chiều dài khoảng hơn 616,9km.
Hiện nay, thành phố đã đưa vào vận hành khai thác 21,5km của tuyến Cát Linh-Hà Đông dài 13km và tuyến trên cao đoạn Nhổn-Cầu Giấy dài 8,5km, chiếm khoảng 4%.
Thành phố Hà Nội quyết tâm phấn đấu đến năm 2035 hoàn thành đầu tư xây dựng khoảng 410,8km đường sắt đô thị và giai đoạn tiếp theo (2036-2045) phấn đấu hoàn thành đầu tư xây dựng khoảng 200,7km nâng tổng số chiều dài hệ thống đường sắt đô thị lên khoảng 616,9km.
Theo tính toán, tổng nhu cầu vốn đầu tư cho đường sắt đô thị Hà Nội đến năm 2035 là khoảng 37,174 tỷ USD. Giai đoạn 2035 - 2045 cần khoảng 18,252 tỷ USD. Đến năm 2045 cần huy động khoảng 55,426 tỷ USD.
Để hoàn thành kế hoạch hết sức táo bạo và đầy thách thức nêu trên, thành phố đã tập trung nghiên cứu, xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội nhằm ưu tiên bố trí vốn đầu tư; phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho Thủ đô; rút ngắn trình tự, thủ tục nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện và hoàn thành các dự án.
Trong đó có khung chính sách thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ, tái định cư phù hợp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng.
Ưu tiên tối đa bố trí vốn đầu tư cho đường sắt đô thị, trong đó đầu tư công đóng vai trò chủ đạo, dẫn dắt.
Cùng với đó, xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức chuyên ngành cho đường sắt đô thị. Xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện chính sách ưu tiên phát triển công nghiệp đường sắt và công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đường sắt.
Đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ; tăng cường, đa dạng hóa liên kết, hợp tác quốc tế chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực giao thông vận tải đường sắt, đặc biệt là công nghệ ĐSĐT và đường sắt tốc độ cao.
Cuối cùng là tuyển chọn tư vấn quốc tế có đủ trình độ chuyên môn, năng lực, kinh nghiệm về quy hoạch, chuẩn bị đầu tư và quản lý dự án.
Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải sớm hoàn thiện quy hoạch các tuyến, ga đường sắt, khu đầu mối như tổ hợp ga Ngọc Hồi (diện tích khoảng 250 ha), đáp ứng được các quy hoạch đường sắt khu đầu mối TP. Hà Nội, bao gồm đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam, đường sắt quốc gia hiện trạng, đường sắt đô thị Yên Viên-Ngọc Hồi, Ngọc Hồi-Cảng hàng không Hà Nội 2 ở phía Nam), Ngọc Hồi-Nội Bài và có tính kết nối với đường sắt quốc tế Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng nối với Côn Minh (Trung Quốc) đang được nghiên cứu, đề xuất), và kết nối chặt chẽ với các loại hình vận tải công cộng khác như buýt nội vùng, buýt liên vùng,...)
"Với các chính sách mang tính đột phá, TP. Hà Nội quyết tâm hoàn thành để hiện thực hóa "kỳ tích" đường sắt đô thị", ông Thường nhấn mạnh.
Hiện nay, Đề án tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã được Chính phủ xem xét, thống nhất báo cáo Bộ Chính trị thông qua và dự kiến trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp bất thường tháng 2/2025 làm cơ sở cho TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh triển khai theo đúng tiến độ yêu cầu của Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị.
Nếu được Quốc hội ban hành Nghị quyết thống nhất chủ trương đầu tư tổng thể hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô và kế hoạch phân kỳ đầu tư các tuyến đường sắt đô thị đến năm 2035; cùng với các chính sách mang tính đột phá như: Luật Thủ đô (sửa đổi), chính sách đề xuất riêng cho các dự án đường sắt đô thị trong Đề án, Hà Nội quyết tâm phấn đấu hoàn thành hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô theo đúng mục tiêu đề ra.