Luật Điện lực (sửa đổi): Tháo gỡ vướng mắc trong các chính sách về năng lượng tái tạo

Luật cũng bổ sung nhiều nội dung đẩy mạnh việc phân cấp, phân quyền; cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư, kinh doanh.

Liên quan đến về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới, trong đó có điện gió ngoài khơi, báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, một số đại biểu đề nghị tiếp tục rà soát, quy định chặt chẽ để không xảy ra các sai phạm trong thời gian trước hoặc xảy ra việc trục lợi chính sách, hợp pháp hoá sai phạm các dự án điện năng lượng tái tạo.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho hay, Chính phủ đã chỉ đạo Cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát toàn bộ Dự thảo Luật để bảo đảm các nội dung trong Dự thảo Luật không quy định hoặc có quy định liên quan đến các dự án điện năng lượng tái tạo đang thuộc diện thanh kiểm tra, điều tra, không hợp thức hóa sai phạm.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật trình Quốc hội thông qua đã tiếp thu, chỉnh lý nhiều quy định tại Chương III về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới, bảo đảm minh bạch, hiệu quả trong quản lý điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới; đồng thời giao Chính phủ quy định điều kiện và thời hạn áp dụng các cơ chế, chính sách ưu đãi đối với dự án này.

Về vấn đề điện gió ngoài khơi, trong báo cáo giải trình, tiếp thu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, dự thảo Luật trình Quốc hội thông qua đã bổ sung quy định về vấn đề này, cụ thể: Việc chuyển nhượng dự án, cổ phần, phần vốn góp trong dự án điện gió ngoài khơi phải bảo đảm tuân thủ quy định tại khoản 1 Điều này và quy định khác của pháp luật có liên quan. Luật cũng giao Chính phủ quy định chi tiết khoản này.

Luật Điện lực (sửa đổi) cũng làm rõ thẩm quyền lựa chọn đơn vị khảo sát dự án điện gió ngoài khơi trước khi lựa chọn nhà đầu tư; quy định về chính sách ưu đãi đối với các dự án điện gió ngoài khơi. Quy định lộ trình xóa bỏ bù chéo giá điện và giao Bộ Công Thương trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt lộ trình thực hiện đồng bộ với các cấp độ phát triển thị trường điện (Điều 39 và Điều 50).

Đồng thời, giao Bộ Công Thương xây dựng, trình Thủ tướng lộ trình cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, bao gồm giá bán lẻ điện có nhiều thành phần mà trong đó có tối thiểu 2 thành phần như giá công suất, giá điện năng, giá cố định, giá biến đổi hoặc thành phần giá khác (nếu có) được áp dụng cho các nhóm khách hàng khi điều kiện kỹ thuật cho phép…

Trong báo cáo giải trình, tiếp thu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, hiện nay, giá bán lẻ điện đang áp dụng thống nhất toàn quốc, có bù chéo giá điện giữa các vùng miền. Việc giảm dần tiến tới xóa bỏ bù chéo giá điện giữa các nhóm khách hàng, giữa các vùng miền là cần thiết theo tinh thần Nghị quyết số 55-NQ/TW. Tuy vậy, việc xóa bỏ này chưa thể thực hiện ngay mà cần có lộ trình.

Nguyên nhân là thực hiện giảm bù chéo giá điện phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như tiến độ thực hiện và mức độ tái cơ cấu ngành điện, các chính sách/công cụ về tài chính khả thi để thực hiện giảm bù chéo...cần nghiên cứu, xem xét thận trọng.

Luật cũng quy định giá điện trúng thầu là giá điện tối đa để bên mua điện đàm phán với nhà đầu tư trúng thầu, giao Chính phủ quy định chi tiết việc đàm phán, giao kết hợp đồng dự án đầu tư kinh doanh, hợp đồng mua bán điện với nhà đầu tư trúng thầu trên cơ sở bảo đảm quyền lợi của các bên.

Luật Điện lực (sửa đổi) sẽ có hiệu lực từ ngày 1/2/2025.