VASEP đưa giải pháp gỡ vướng cho doanh nghiệp ngành thủy sản

VASEP đưa giải pháp gỡ vướng cho doanh nghiệp ngành thủy sản. Ảnh minh họa

Mới đây, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đã gửi công văn số 78/CV-VASEP tới Hội đồng Tư vấn Cải cách Thủ tục Hành chính của Thủ tướng Chính phủ, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam về nội dung trên. Một số vướng mắc, kiến nghị của DN thủy sản trong quý 2/2024.

Theo đó, đối với việc áp trần chi phí lãi vay, VASEP cho rằng, việc quy định giao dịch đi vay giữa ngân hàng và doanh nghiệp vay dài hạn để đầu tư là giao dịch liên kết, từ đó áp trần chi phí lãi vay để tính thuế thu nhập là không hợp lý, gây ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh, cũng như dòng tiền của doanh nghiệp trong các năm đầu khi mới đầu tư.

Từ đó, VASEP  kiến nghị, sửa đổi lại điểm d khoản 2 Điều 5 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP để hủy bỏ quy định coi giao dịch đi vay giữa ngân hàng và doanh nghiệp vay dài hạn để đầu tư là giao dịch liên kết, giúp doanh nghiệp không phải bị áp trần chi phí lãi vay khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Đồng thời, Sửa đổi lại quy định các đối tượng không thuộc phạm vi áp trần chi phí lãi vay tại diểm c, khoản 3 Điều 16 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP như tổ chức tín dụng, tổ chức kinh doanh bảo hiểm, công ty chứng khoán, … để các doanh nghiệp sản xuất không phải chịu áp mức trần của tổng chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.

Về quy định kiểm dịch đối với hàng hóa, VASEP cho rằng, quy định kiểm dịch đối với hàng thủy sản chuyển mục đích sử dụng nguyên liệu có nguồn gốc nhập khẩu để sản xuất xuất khẩu hoặc gia công xuất khẩu sang tiêu thụ nội địa.

Hiện chưa có quy định hướng dẫn về “chuyển mục đích sử dụng” nguyên liệu nhập khẩu nêu trên tại các Thông tư về kiểm dịch thủy sản nhập khẩu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NNPTNT) để người dân và doanh nghiệp chuyển đổi mục đích sử dụng cho hàng nhập khẩu đang tạo ra một khoảng trống trong quy định đáp ứng các nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp và sản xuất kinh doanh.

Do đó, VASEP kiến nghị Bộ NNPTNT xem xét bổ sung quy định kiểm dịch đối với hàng thủy sản chuyển mục đích sử dụng sang tiêu thụ nội địa có nguồn gốc nhập khẩu để sản xuất xuất khẩu hoặc gia công xuất khẩu.

VASEP kiến nghị xem xét thay đổi quy định về cách tiếp cận trong việc xác nhận giấy Xác nhận nguyên liệu (S/C) tại cảng cá trong quy trình xác nhận truy xuất nguồn gốc IUU hiện nay. Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, hiện nay các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đang gặp vướng mắc liên quan đến Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm (H/C) của nguyên liệu thủy sản nhập khẩu từ New Zealand để chế biến xuất khẩu vào EU.

Cụ thể, hiện nay, lô hàng thành phẩm của doanh nghiệp sản xuất từ nguyên liệu nhập khẩu từ New Zealand chưa được cơ quan thẩm quyền (Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường và các đơn vị thuộc Cục ghi nhận là đáp ứng yêu cầu nhằm giải quyết các thủ tục cần thiết (cấp H/C) cho việc xuất khẩu lô hàng sang EU – do nội dung trên giấy H/C nhập khẩu cấp bởi cơ quan thẩm quyền New Zealand không đầy đủ, tương thích với mục XI - Chương trình XK thủy sản vào EU ban hành kèm theo Quyết định 5523/QĐ-BNN-CCPT ngày 21/12/2023 của Bộ NNPTNT.)

Tuy nhiên, VASEP cho rằng, châu Âu và New Zealand có thỏa thuận song phương về các biện pháp vệ sinh áp dụng đối với trao đổi thương mại động vật sống và sản phẩm động vật, được qui định tại Quyết định số 97/132/EC (ký ngày 17/12/1996) và một số quyết định bổ sung, hướng dẫn bao gồm cả chi tiết tại quyết định EU 2015/1084 (ký ngày 18/2/2015).

Vì vậy, các lô hàng thủy sản xuất khẩu từ New Zealand sang EU vẫn được diễn ra bình thường và thực hiện theo Quyết định số 97/132/EC với mẫu giấy chứng thư an toàn thực phẩm (H/C) kèm lô hàng được thống nhất giữa EU và New Zealand. Từ thực tế trên, các doanh nghiệp kiến nghị: Bộ NNPTNT xem xét, trên cơ sở công nhận, thừa nhận lẫn nhau và thực tiễn của vấn đề, chấp nhận mẫu H/C của các quốc gia có Thỏa thuận với EU. Đồng thời, Bộ NNPTNT xem xét giải quyết cấp H/C cho các lô hàng thành phẩm có nguyên liệu nhập khẩu trước ngày Quyết định số 5523 có hiệu lực.

Thời gian cấp Giấy xác nhận nguyên liệu khai thác (S/C) của các cảng cá đang có bất cập. Hiện nay, việc cấp S/C tại các cảng cá sau khi doanh nghiệp đưa nguyên liệu về nhà máy ở nhiều nơi đang kéo dài và mất rất nhiều thời gian, thậm chí hàng tháng hoặc nhiều lô đến 2-3 tháng – ảnh hưởng rất lớn đến việc sản xuất và xuất khẩu của các doanh nghiệp.

Trước thực trạng trên, VASEP kiến nghị Bộ NNPTNT xem xét thay đổi quy định về cách tiếp cận trong việc xác nhận giấy Xác nhận nguyên liệu (S/C) tại cảng cá trong quy trình xác nhận truy xuất nguồn gốc IUU hiện nay. Đó là cấp giấy S/C ngay cho chủ hàng khi chủ hàng đã hoàn thành việc bốc dỡ nguyên liệu từ tàu có sự giám sát của nhân viên cảng về chủng loại, khối lượng... tại cảng cá. Việc này là mấu chốt giải quyết nhiều bất cập, nút thắt hiện nay trong quá trình kiểm soát IUU.

Ngoài ra, đối với chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp chế biến thủy sản, sau nhiều năm vướng mắc liên quan việc áp mức thuế thuế thu nhập doanh nghiệp cao tới 20% tại Cục thuế nhiều địa phương do Cục thuế xác định sản phẩm thủy sản là từ “hoạt động sơ chế”. Sau kiến nghị của VASEP và tham vấn ý kiến của Bộ NNPTNT, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì ngày 12/3/2021 Bộ Tài chính đã ban hành văn bản số 2550/BTC-TCT v/v chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp gửi Bộ NNPTNT và VASEP, đã xác định rõ “là hoạt động chế biến thủy sản” làm căn cứ để các Cục thuế xác định ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định hiện hành.

Tuy nhiên, việc này cần được Chính phủ, Bộ Tài chính đưa vào các văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện thống nhất. Do đó, VASEP kiến nghị Bộ Tài chính xem xét sớm đưa vào văn bản quy phạm pháp luật việc xác định rõ hoạt động chế biến thủy sản là “hoạt động chế biến” để thực hiện chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp.