Chính phủ ban hành Nghị định mới về bảo hiểm xã hội bắt buộc

Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, thay thế các Nghị định số 115/2015/NĐ-CP, 143/2018/NĐ-CP và một số điều của các Nghị định 135/2020/NĐ-CP, 33/2023/NĐ-CP.

Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Nghị định quy định rõ đối tượng bắt buộc tham gia BHXH gồm người lao động quy định tại khoản 1, 2 Điều 2 Luật BHXH và chủ hộ kinh doanh có đăng ký. Trong đó, hộ kinh doanh kê khai thuế theo phương pháp kê khai sẽ bắt buộc tham gia từ 1/7/2025; trường hợp không kê khai thuế sẽ thực hiện từ 1/7/2029.

Các trường hợp đang hưởng chế độ trợ cấp hàng tháng như mất sức lao động, người có công, cán bộ xã... được miễn tham gia BHXH bắt buộc.

Cách tính tiền lương và mức đóng BHXH

Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH được xác định theo Điều 31 Luật BHXH, bao gồm lương cơ bản, phụ cấp và các khoản bổ sung khác. Trường hợp trả lương theo giờ, doanh nghiệp phải căn cứ tổng số giờ làm việc trong tháng. Đối với người nhận lương bằng ngoại tệ, mức quy đổi được tính theo tỷ giá bình quân của Ngân hàng Nhà nước tại thời điểm đầu kỳ và giữa kỳ mỗi năm.

Nghị định cũng quy định, người lao động làm việc không đủ 14 ngày trong tháng thì cả người lao động và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH tháng đó.

Quy định rõ đăng ký, cấp sổ và phương thức đóng

Người sử dụng lao động có trách nhiệm đăng ký BHXH và thực hiện đóng BHXH cho người lao động theo đúng quy định. Chủ hộ kinh doanh hoặc người lao động làm việc tại hợp tác xã có thể đăng ký tham gia thông qua tổ chức đại diện hoặc trực tiếp tại cơ quan BHXH.

Việc đóng BHXH bắt buộc thực hiện theo quy định tại Điều 33 và 34 Luật BHXH về tỷ lệ, phương thức và thời điểm đóng, đảm bảo tính công khai, minh bạch và phù hợp thực tiễn.

Bảo đảm quyền lợi người lao động

Việc ban hành Nghị định 158/2025/NĐ-CP là bước cụ thể hóa các quy định của Luật BHXH sửa đổi, đồng thời mở rộng đối tượng tham gia, tăng tính bao phủ và hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân. Các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người lao động được khuyến nghị chủ động rà soát hợp đồng lao động, cập nhật thông tin và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ để bảo đảm quyền lợi lâu dài.