Chính phủ bàn nhiều dự án luật quan trọng, thúc đẩy môi trường đầu tư, kinh doanh và chuyển đổi số

Ngày 23/7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 7 năm 2025 để cho ý kiến về 8 nội dung quan trọng, bao gồm 7 dự án luật và đề xuất Chương trình xây dựng pháp luật năm 2026. Phiên họp có sự tham dự của các Phó Thủ tướng, lãnh đạo các bộ, ngành và cơ quan thuộc Chính phủ.

Trong phát biểu khai mạc, Thủ tướng nhấn mạnh: "Mỗi dự án luật cần trả lời được rõ ràng 5 câu hỏi: Vì sao lược bỏ, vì sao hoàn thiện, vì sao bổ sung, vì sao cắt bỏ thủ tục, và vì sao phân cấp, phân quyền."

Hướng tới kiến tạo môi trường pháp lý cho doanh nghiệp

Nhiều dự án luật được đưa ra thảo luận lần này có ảnh hưởng trực tiếp đến cộng đồng doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh cải cách thể chế và chuyển đổi số. Trong đó, nổi bật là các dự án Luật Thương mại điện tử, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế), Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp (thay thế).

Luật Thương mại điện tử, theo Thủ tướng, cần tạo hành lang pháp lý thông thoáng hơn để thúc đẩy phát triển thương mại số, đồng thời phải bảo vệ người tiêu dùng, chống gian lận, hàng giả, hàng kém chất lượng, thất thu thuế và đảm bảo an toàn dữ liệu. Thủ tướng yêu cầu thiết kế các công cụ kiểm tra, giám sát hiệu quả và thúc đẩy số hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) được đánh giá là luật “kiến tạo phát triển”, mở rộng không gian huy động nguồn lực tư nhân, đẩy mạnh hợp tác công – tư trong phát triển sân bay, logistics, đô thị sân bay, giải quyết các vướng mắc hiện hành bằng cách phân cấp mạnh mẽ, linh hoạt.

Cùng với đó, việc sửa đổi Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp là nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao – yếu tố cốt lõi của năng lực cạnh tranh quốc gia. Chính phủ sẽ phân cấp sâu hơn trong quản lý đào tạo, thúc đẩy liên thông, khuyến khích học tập suốt đời và hỗ trợ đào tạo các ngành công nghệ mới nổi như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.

Luật pháp là động lực cho phát triển và chuyển đổi số

Một điểm mới trong Phiên họp là việc Chính phủ xây dựng Chương trình lập pháp năm 2026 với khoảng 40 dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết. Đây là chương trình có ý nghĩa chiến lược, nhằm đồng bộ hóa hệ thống pháp luật, tháo gỡ các điểm nghẽn trong cải cách hành chính, đầu tư – kinh doanh và chuyển đổi số.

Đáng chú ý, Thủ tướng yêu cầu công tác xây dựng pháp luật phải bám sát nguyên tắc: “Xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo”. Những quy định pháp luật cần ngắn gọn, dễ hiểu, dễ thực hiện, đồng thời tránh tình trạng “cầu toàn”, “đẽo cày giữa đường”.

Thủ tướng cũng đặc biệt nhấn mạnh đến yêu cầu cắt giảm thủ tục hành chính, giảm khâu trung gian, chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”, tránh tình trạng cấp trên “hợp thức hóa” cho cấp dưới – một trong những nút thắt làm giảm hiệu lực thực thi pháp luật trong thời gian qua.

Doanh nghiệp sẽ được gì từ các cải cách?

Các dự án luật và định hướng tại phiên họp lần này thể hiện rõ thông điệp của Chính phủ: Pháp luật không chỉ để quản lý mà còn là động lực phát triển, là công cụ kiến tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, minh bạch, bình đẳng và hiệu quả.

Doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại điện tử, logistics, giáo dục nghề nghiệp và đổi mới sáng tạo, có thể kỳ vọng vào một hệ thống pháp lý mới phù hợp với bối cảnh chuyển đổi số, bảo vệ quyền lợi nhưng cũng mở rộng cơ hội.

Chính phủ cũng sẽ tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của chính quyền địa phương và bộ ngành, tạo điều kiện cho các mô hình kinh doanh linh hoạt hơn, thích ứng nhanh với sự biến động của thị trường.

Hướng tới hành động đồng bộ và thực chất

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các Bộ trưởng trực tiếp chỉ đạo, ưu tiên nguồn lực để hoàn thiện các dự án luật đúng tiến độ, chất lượng, hiệu quả. Văn phòng Chính phủ sẽ tổng hợp, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết phiên họp, sớm trình ban hành để triển khai thống nhất.

Thủ tướng cũng yêu cầu tăng cường phối hợp với Quốc hội và đại biểu chuyên trách ngay từ giai đoạn xây dựng chính sách, lắng nghe ý kiến doanh nghiệp, chuyên gia, người dân để các luật ban hành thực sự đi vào cuộc sống.

“Thể chế phải là lợi thế cạnh tranh quốc gia. Phải biến điểm nghẽn thành động lực tăng trưởng, lấy cải cách làm phương châm hành động, vì một nền kinh tế tự cường và phát triển bền vững.” – Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.