Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi): Tiến tới bỏ hoàn toàn thuế khoán

Theo đó, các hộ sẽ được phân loại theo 4 ngưỡng doanh thu, tiến tới bỏ thuế khoán và tạo môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng hơn.

Trao đổi tại buổi họp báo thường kỳ Quý 2/2025 của Bộ Tài chính chiều ngày 2/7, tại Hà Nội, ông Mai Sơn - Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) đã có những chia sẻ cụ thể về các đề xuất quan trọng này.

Phân loại bảo đảm công bằng sát thực tế

Cục Thuế cho biết, một trong những nội dung trọng tâm được đề xuất trong dự thảo là định hướng đổi mới phương thức quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, nhằm thực hiện hiệu quả chủ trương nêu tại Nghị quyết số 68-NQ/CP của Chính phủ.

Lãnh đạo ngành thuế phân tích, trên thực tế, có sự khác biệt lớn giữa các hộ kinh doanh. Ví dụ, có những hộ chỉ mang tính mưu sinh, tự sản tự tiêu tại các thị trấn, khu chợ, hay các tiệm tạp hóa nhỏ với doanh thu thường dưới hoặc trên ngưỡng nộp thuế một chút.

Tuy nhiên, cũng có rất nhiều hộ kinh doanh quy mô lớn, hoạt động theo chuỗi, trải dài trên nhiều địa bàn, tỉnh thành và có năng lực tổ chức kế toán như một doanh nghiệp siêu nhỏ. Đặc biệt là các chuỗi nhà hàng, kinh doanh vật liệu xây dựng, thực phẩm chức năng, dịch vụ làm đẹp..., Đây là những đơn vị mà có rất nhiều các điều kiện để lên DN.

Do đó, công tác quản lý cần có sự thay đổi để phù hợp hơn, việc áp dụng phương thức điện tử giúp hộ kinh doanh giảm chi phí và thời gian tuân thủ.

Sẽ phân loại hộ kinh doanh theo 4 ngưỡng doanh thu

Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn cho hay, dự thảo đưa ra các ngưỡng doanh thu để áp dụng các chính sách quản lý khác nhau.

Ngưỡng đầu tiên là dưới 200 triệu đồng/năm. Ngưỡng thứ hai là từ 200 triệu đến dưới 1 tỉ đồng/năm. Đối với các ngưỡng cao hơn, có sự phân biệt theo ngành nghề: Mức từ 1 tỉ đến 3 tỉ đồng áp dụng cho lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng; trong khi mức từ 1 tỉ đến 10 tỉ đồng áp dụng cho thương mại, dịch vụ.

Ngưỡng cao nhất là trên 10 tỉ đồng/năm.

Trong khi đó, đối với việc sử dụng hóa đơn, các hộ kinh doanh thuộc ngưỡng một và hai sẽ được khuyến khích sử dụng. Mặt khác, các hộ kinh doanh thuộc các ngưỡng cao hơn (từ 1 tỉ đồng trở lên) sẽ bắt buộc phải thực hiện công tác hóa đơn.

Ông Mai Sơn nhấn mạnh, cơ quan thuế đang trong quá trình tiếp nhận tất cả ý kiến đóng góp của người dân, tổ chức và cá nhân để tổng hợp và hoàn thiện dự thảo. Những ngưỡng đề xuất hiện nay, đặc biệt là đề xuất nâng mức doanh thu tối thiểu lên 400 triệu đồng, là một trong những nội dung đang được xin ý kiến rộng rãi.

Theo ý kiến của một số chuyên gia kinh tế tham gia đóng góp xây dựng dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân (TNCN), một trong những nội dung được đề xuất là cần xem xét liên thông phương pháp tính thuế giữa người làm công ăn lương và hộ kinh doanh.

Cụ thể, có thể tham khảo cách xác định mức giảm trừ gia cảnh đối với cá nhân làm công ăn lương để xây dựng phương pháp tính thuế phù hợp cho hộ kinh doanh. Theo đó, cần căn cứ vào tỷ suất lợi nhuận bình quân theo từng ngành hàng, từ đó xác định mức doanh thu tối thiểu tương ứng. Đây được xem là một cơ sở thực tiễn nhằm xây dựng phương pháp tính thuế hợp lý, sát thực tế.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện nội dung này, đồng thời đảm bảo khi dự thảo luật được hoàn thành sẽ tạo ra sự thúc đẩy mạnh mẽ cho hoạt động của các hộ kinh doanh. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý nhà nước cũng sẵn sàng các giải pháp hỗ trợ cho việc tiến tới bỏ thuế khoán," ông Sơn chia sẻ.

Dự thảo luật cũng cần tạo điều kiện để thúc đẩy các hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp. Cùng với Cục Phát triển kinh tế tư nhân, các cơ quan xây dựng chính sách đang nghiên cứu lại khái niệm "hộ kinh doanh" bởi hiện nay khái niệm này không còn phù hợp. Trên thế giới, cá nhân kinh doanh thường được xem như một loại hình doanh nghiệp siêu nhỏ. Vì vậy, cách tiếp cận hiện nay sẽ không đơn thuần là "khoán" theo doanh thu nữa, mà phải dựa trên tỷ suất lợi nhuận và áp thuế suất phù hợp (gồm thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng), thay vì chỉ áp dụng tỷ lệ khoán đơn giản như trước đây.

"Cơ quan thuế sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến, tổ chức các hội thảo có sự đồng hành của truyền thông, báo chí để dự thảo luật khi ra đời sẽ thực sự đi vào cuộc sống, có sức sống mạnh mẽ hơn", ông Mai Sơn khẳng định.