Khơi thông điểm nghẽn tạo đà cho doanh nghiệp phục hồi và phát triển

Doanh nghiệp vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong quá trình phục hồi. Ảnh minh họa

Nền kinh tế thế giới vừa trải qua quý I/2024 với nhiều biến động phức tạp, khó lường, trong đó, căng thẳng địa chính trị giữa các nước lớn, xung đột quân sự Nga-Ukraine cũng như ở Trung Đông tiếp tục tác động tới tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Xung đột chính trị leo thang đã đẩy giá hàng hoá, dịch vụ, năng lượng tăng trở lại, giá vàng tăng kỷ lục. Cùng với đó, những bất lợi trong cuộc chiến chống lạm phát ở Mỹ, châu Âu đang làm chậm lại tiến trình bắt đầu chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ. Cạnh tranh thương mại - công nghệ, chủ nghĩa bảo hộ gia tăng cùng với sự phân mảnh cũng là những yếu tố cản trở sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu.

Trong bối cảnh đầy khó khăn và thách thức đó, nền kinh tế Việt Nam quý 1-2024 vẫn ghi nhận nhiều điểm sáng. Tăng trưởng kinh tế quý đầu năm đạt 5,66%, là mức tăng trưởng cao nhất các quý 1 kể từ năm 2020. Dù chưa bằng cùng kỳ năm 2018 và 2019, nhưng đây được đánh giá là kết quả đáng khích lệ trên con đường phục hồi và phát triển kinh tế sau đại dịch Covid-19.

Tuy nhiên, bức tranh kinh tế quý I/2024 vẫn tồn tại những gam màu xám. Hoạt động xuất khẩu, đầu tư, tiêu dùng và du lịch của Việt Nam tiếp tục chịu áp lực từ các yếu tố biến động trên thế giới. 

Trong quý 1, cả nước có gần 60.000 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng so với cùng kỳ. Nhưng vẫn có 73.900 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 22,8% so với cùng kỳ năm trước. Vì thế, trong quý 1/2024, tổng số doanh nghiệp nước ta giảm 14.100 doanh nghiệp, bình quân một tháng giảm 4.700 doanh nghiệp.

Tăng trưởng tín dụng chậm và thấp hơn so với giai đoạn trước do bối cảnh trong nước và quốc tế còn nhiều khó khăn, khả năng hấp thụ vốn yếu. Nợ xấu và tỷ giá dù vẫn trong tầm kiểm soát nhưng có xu hướng gia tăng. Trong khi đó, thị trường trái phiếu doanh nghiệp và thị trường bất động sản phục hồi chậm.

Hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi sớm có giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ để phục hồi sản xuất. Ảnh Ngọc Thắng

Ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội cho biết, hiện các doanh nghiệp vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong quá trình phục hồi như: thiếu đơn hàng, khó tiếp cận vốn, thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, cũng như vẫn còn gặp khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục hành chính…

Cụ thể thiếu đơn hàng: 52%; thiếu tiếp cận vốn: 32%, thủ tục hành chính còn rườm rà: 25%; Lo ngại hình sự hóa trong hoạt động kinh tế: 9%; thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học công nghệ: 41%.

Do đó, ông Quốc Anh cho rằng, cần tập trung khơi thông các điểm thiếu sót nêu trên. Cụ thể, đẩy mạnh mở rộng thị trường xuất khẩu để khơi thông các đơn hàng. Khơi thông các nguồn vốn bằng cách giải quyết các vấn đề về trái phiếu, vốn ngân hàng, các nguồn vốn từ các quỹ còn chưa hiệu quả.

Đồng thời rà soát, tháo gỡ các thủ tục hành chính còn rườm rà; có các biện pháp củng cố hơn nữa niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp và giới đầu tư tư nhân; Khơi thông nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ông Mạc Quốc Anh cho biết thêm, Luật hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa đã được ban hành năm 2018, tuy nhiên các tỉnh thành chưa thực thi một cách hiệu quả. Mặc dù Hà Nội và một số tỉnh thành trực thuộc Trung ương đã hành động nhanh chóng để thực thi Luật này, nhưng vẫn cần có sự vào cuộc của tất cả các tỉnh, thành trên cả nước để doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Bên cạnh đó, ông Quốc Anh đề xuất, Chính phủ cần xây dựng đội ngũ doanh nghiệp lớn, các “sếu đầu đàn” hùng mạnh để có thể tăng cường sức cạnh tranh trên sân chơi toàn cầu; từ đó tạo bệ đỡ hỗ trợ, dẫn dắt các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước tham gia mạnh mẽ hơn vào cuộc chơi toàn cầu.