Để đảm bảo công bằng cho ngành sản xuất trong nước trước sự bùng nổ của việc kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam hiện nay, Ủy ban Tài chính ngân sách Quốc hội đề nghị nghiên cứu thu thuế VAT đối với hàng hóa nhập khẩu giao dịch dưới 1 triệu đồng qua các kênh như Tiktok, Shopee…
Đề xuất đánh thuế VAT đối với hàng hóa nhập khẩu qua các kênh thương mại điện tử. (Ảnh minh hoạ)
Tại Phiên họp 32 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra ngày 23/04, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận về luật thuế giá trị gia tăng (VAT) sửa đổi. Trong đó, dự thảo luật bổ sung quy định không thu thuế VAT với quà biếu, tặng và miễn thuế này với hàng nhập khẩu giá trị nhỏ.
Theo quy định hiện nay của Chính phủ, hàng nhập khẩu giá trị nhỏ là dưới 1 triệu đồng gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh, được miễn thuế nhập khẩu, thuế VAT đầu vào (khâu nhập khẩu). Còn quà biếu, quà tặng cũng được miễn thuế nhập khẩu theo Nghị định 134 hướng dẫn Luật Thuế xuất, nhập khẩu.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Lê Quang Mạnh - Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách cho rằng Chính phủ nên cân nhắc bỏ quy định miễn thuế VAT với hàng nhập khẩu giá trị nhỏ. Điều này theo ông Mạnh là để bảo vệ nguồn thu, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa sản xuất trong nước và nhập khẩu. Ngoài ra, điều này sẽ tạo điều kiện mở rộng và bao quát các nguồn thu trong bối cảnh hạn chế về ngân sách hiện nay.
Với sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biên giới, xu hướng chung của nhiều quốc gia cho thấy lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ xuyên biên giới đã tăng nhiều lần trong thời gian qua.
Theo số liệu của Tổng Công ty CP Bưu chính viễn thông, tại thời điểm tháng 3/2023, có trung bình khoảng 4 - 5 triệu đơn hàng/ngày được vận chuyển từ Trung Quốc về Việt Nam. Với giá trị mỗi đơn hàng được chia nhỏ từ 100.000 - 300.000 đồng. Như vậy, trung bình mỗi ngày có 45 - 63 triệu USD, một tháng khoảng 1,3 - 1,9 tỷ USD giá trị hàng hóa được luân chuyển qua các sàn TMĐT như: Shopee, Lazada, Tiki, TikTok…
“Hiện nay, nhiều nước trên thế giới đã bỏ quy định miễn thuế với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ để bảo vệ nguồn thu, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hàng sản xuất trong nước và nhập khẩu” - Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội chia sẻ.
Tại Việt Nam, đang áp 3 mức thuế suất VAT là 0%, 5% và 10%, đây là mức thuế thấp hơn so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Theo ông Mạnh dẫn chứng, thuế suất trung bình trong khu vực châu Á là 12%, khối OECD 19%, EU 22%..., thuế suất trung bình toàn cầu hiện nay là 15%. So sánh này cho thấy Việt Nam có dư địa để tăng thuế suất thuế VAT trong tương lai, đặc biệt trong bối cảnh cần mở rộng cơ sở thu.
Trong khu vực ASEAN, một số nước đã tăng thuế VAT như một giải pháp nâng cao hiệu quả thu ngân sách từ sau dịch Covid-19. Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 cũng xác định định hướng nghiên cứu tăng thuế suất thuế giá trị gia tăng theo lộ trình. Vì vậy, Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách đề nghị Chính phủ đánh giá tác động với một số phương án tăng thuế suất theo lộ trình sau khi nền kinh tế đã phục hồi, có thể vào cuối giai đoạn 5 năm 2026 - 2030.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay, xây dựng luật khó vì đụng chạm tới lợi ích của doanh nghiệp, hộ kinh doanh, nên người nộp thuế có nhiều ý kiến. Hơn nữa các doanh nghiệp đang rất khó khăn, với mức thuế 10% như hiện nay là phù hợp. Sau thời kỳ dịch, Quốc hội đã quyết định giảm mức thuế suất từ 10% xuống 8% để giúp các doanh nghiệp phục hồi.
Dự kiến, dự thảo Luật thuế VAT (sửa đổi) sẽ được Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 7 diễn ra vào tháng 5.