Năm 2025, dự kiến xuất khẩu trên 7,5 triệu tấn gạo

Theo số liệu mới nhất từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT), ước khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo tháng 1/2025 đạt 500 nghìn tấn và 308 triệu USD, tăng 1% về khối lượng nhưng giảm 10,4% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Điều đáng nói, từ đầu năm đến nay, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam giảm xuống thấp nhất thế giới và tiếp tục có xu hướng giảm mạnh cho đến nay.

Bên cạnh đó, năm 2025, diện tích sản xuất lúa là 7,0 triệu ha, giảm 132 nghìn ha so với 2024; năng suất dự kiến 61,6 tạ/ha, tăng 0,6 tạ/ha; sản lượng ước đạt khoảng 43,143 triệu tấn, giảm khoảng 357 nghìn tấn so với năm 2024.

Trong khi đó, từ đầu năm xu hướng đi xuống của giá gạo xuất khẩu đang khiến rất nhiều người sản xuất và doanh nghiệp lo lắng. Hiện giá gạo đã xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm qua qua đã và mức giá xuất khẩu trung bình có thể giảm xuống dưới 600 USD/tấn do nguồn cung dồi dào hơn.

Đồng thời gạo Việt Nam đang đối diện với sự cạnh tranh gay gắt từ các nước xuất khẩu gạo khác như Ấn Độ, Thái Lan, Campuchia... các đối thủ này đang nỗ lực đẩy mạnh nguồn cung lương thực ra thị trường toàn cầu và chính điều này đã tạo áp lực lên giá gạo, khiến giá gạo giảm. Trong khi đó, nhu cầu nhập khẩu từ các đối tác lớn dự báo sẽ giảm mạnh...

Đặc biệt, một khó khăn khác đối với xuất khẩu gạo Việt Nam trong năm 2025 đó là chính sách bảo hộ. Chính sách này có xu hướng gia tăng mạnh mẽ có thể ảnh hưởng đáng kể đến xuất khẩu gạo của Việt Nam. Khi các nước nhập khẩu áp dụng chính sách bảo hộ, điều đầu tiên họ làm sẽ là tăng thuế nhập khẩu hoặc áp đặt hạn ngạch nhập khẩu để bảo vệ nông nghiệp trong nước. Điều này có thể làm giảm nhu cầu nhập khẩu gạo, dẫn đến giảm kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của nước ta - theo chuyên gia kinh tế nhận định.

Tập trung đẩy mạnh xuất khẩu gạo

Trong bối cảnh thị trường gạo biến động và khó đoán định, theo Bộ Công Thương, ngành sản xuất lúa gạo trong nước phải tổ chức sản xuất tốt, bảo đảm chất lượng hạt gạo và thương hiệu sản phẩm, giữ vững an ninh lương thực trong mọi tình huống, giữ đơn hàng và giữ được thị trường xuất khẩu.

Các bộ ngành liên quan kịp thời đề xuất các biện pháp hỗ trợ cho người trồng lúa và thương nhân sản xuất, xuất khẩu gạo để họ chuyên tâm vào sản xuất, nâng cao chất lượng gạo. Để từ đó, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong sản xuất lúa chất lượng cao, tạo ra giá trị gia tăng lớn hơn nữa cho hạt gạo Việt Nam.

Theo Bộ NN-PTNT, diện tích gieo cấy lúa năm 2025 cả nước ước đạt 7 triệu ha, giảm 132.000 ha. Năng suất bình quân ước đạt 61,6 tạ/ha, tăng 0,7 tạ/ha so với cùng kỳ năm 2024. Sản lượng ước đạt 43,143 triệu tấn, giảm 323.000 tấn so với cùng kỳ năm 2024.

Sản lượng gạo hàng hóa xuất khẩu này chủ yếu tập trung ở các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long, các vùng khác chủ yếu phục vụ cho tiêu thụ nội địa.

Theo báo cáo cân đối cung cầu lúa gạo hàng hóa phục vụ công tác điều hành xuất khẩu gạo năm 2025 của Bộ NN-PTNT gửi Bộ Công Thương, ước sản xuất cả năm vùng Đồng bằng sông Cửu Long đạt 3,778 triệu ha, năng suất bình quân ước 63,4 tạ/ha; sản lượng ước đạt 23,965 triệu tấn.

Trong số trên, tiêu thụ nội địa và sử dụng làm giống, thức ăn chăn nuôi... với khoảng 8,9 triệu tấn. Lúa hàng hóa ước khoảng 15,085 triệu tấn, tương đương 7,542 triệu tấn gạo hàng hóa phục vụ cho xuất khẩu.

Cụ thể, lượng gạo chất lượng cao, gạo thơm khoảng 5,657 triệu tấn, tương đương 75%; gạo nếp khoảng 754.000 tấn, tương đương khoảng 10%; gạo chất lượng trung bình 1,131 triệu tấn, chiếm khoảng 15%.

Với tổng lượng gạo hàng hóa cho xuất khẩu trên, 6 tháng đầu năm ước 4,53 triệu tấn và trên 3 triệu tấn cho 6 tháng cuối năm.

Với tình hình nguồn cung trên, Bộ NN-PTNT đề xuất Bộ Công Thương tập trung đẩy mạnh xuất khẩu gạo vào các tháng có sản lượng thu hoạch lớn là tháng 2, 3, 4, 7, 8 và tháng 9 trong năm 2025 để ứng phó với diễn biến thị trường.

Đồng thời, đề xuất Bộ Công Thương tăng cường xúc tiến thương mại để mở rộng các thị trường xuất khẩu gạo nhằm đảm bảo xuất khẩu hết lượng gạo hàng hóa, đảm bảo lợi ích hài hòa giữa người sản xuất và doanh nghiệp xuất khẩu.

Bộ NN-PTNT cũng đề xuất cơ chế quản lý hệ thống thương lái thu mua lúa theo hướng chuyên nghiệp, có đăng ký kinh doanh, thương lái ký hợp đồng với nông dân sản xuất trên cơ sở hợp đồng ký với doanh nghiệp xuất khẩu về chủng loại giống, chất lượng lúa và các thương lái được hưởng các chính sách hỗ trợ như doanh nghiệp.