Ngành điện toàn cầu có thể giảm 76% phát thải trong 10 năm tới

Phần phát thải còn lại sẽ tiếp tục giảm khi chuyển sang sử dụng các nhiên liệu bền vững.

Đến năm 2050, hệ thống tích hợp giữa LNG và năng lượng tái tạo dự kiến giảm 21% lượng phát thải, tương đương 19 tỷ tấn carbon, so với việc chỉ dựa vào năng lượng tái tạo và pin lưu trữ. Báo cáo ước tính, lượng giảm này tương đương hơn 1,5 năm phát thải của ngành điện toàn cầu hiện nay.

Ngoài ra, việc sử dụng nhà máy điện linh hoạt còn giúp tiết kiệm 42% chi phí, tương đương 65.000 tỷ euro, nhờ giảm tình trạng dư thừa và cắt giảm công suất từ các nguồn tái tạo. Hệ thống này cũng tăng cường khả năng cân bằng và tối ưu hóa hoạt động toàn hệ thống.

Ngành năng lượng toàn cầu đang tăng tốc để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050, trong đó chuyển đổi sang điện tái tạo là yêu cầu cấp thiết. Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ cân bằng linh hoạt, bao gồm việc bổ sung các nhà máy điện linh hoạt vào hệ thống để đảm bảo ổn định, giảm phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên.

Công nghệ linh hoạt cũng được kỳ vọng giảm 88% lượng năng lượng tái tạo bị lãng phí do cắt giảm công suất vào năm 2050. Nguyên nhân cắt giảm chủ yếu đến từ sự chênh lệch giữa khả năng sản xuất và hạn chế của lưới truyền tải. Nếu không kết hợp nhà máy điện khí LNG với năng lượng tái tạo, tốc độ giảm phát thải trong ngành điện sẽ chậm lại.

Ví dụ tại California (Mỹ) năm 2023, bang này phải cắt giảm hơn 2,6 triệu MWh điện tái tạo do lưới điện thiếu khả năng linh hoạt, đủ để cung cấp cho 250.000 hộ gia đình. Tại Việt Nam, một nghiên cứu năm 2022 cho thấy hệ thống điện trung hòa carbon vào năm 2050 có thể tiết kiệm khoảng 26 tỷ euro mỗi năm (gần 700.000 tỷ đồng). Theo mô phỏng, với mỗi GW điện tái tạo, cần khoảng 150 MW công suất điện linh hoạt để đảm bảo vận hành ổn định.

Trong Quy hoạch điện VIII, nguồn điện linh hoạt của Việt Nam dự kiến đạt 300 MW vào năm 2030 và tăng lên 46.200 MW vào năm 2050. Toàn cầu cũng ghi nhận sự bùng nổ của năng lượng tái tạo với 565 GW được lắp đặt mới trong năm 2023, tăng 60% so với 2022, nâng tổng công suất lên 4.000 GW, đáp ứng gần 30% nhu cầu điện. Tuy nhiên, ngành điện vẫn chiếm khoảng 40% tổng lượng phát thải toàn cầu (theo thống kê năm 2022).

Nhóm nghiên cứu khuyến nghị các chiến lược giảm phát thải cần tiếp cận toàn diện ở cấp độ hệ thống thay vì chỉ tập trung phát triển điện tái tạo. Ngành điện cần đầu tư nâng cấp hệ thống truyền tải, cải thiện thủ tục cấp phép và mở rộng hạ tầng kết nối lưới điện liên vùng. Bên cạnh đó, việc tăng cường các nhà máy điện khí sẽ giúp giảm phụ thuộc vào điện than, thúc đẩy nhanh hơn quá trình giảm phát thải, phù hợp với mục tiêu của Thỏa thuận Paris.