Quan hệ thương mại Australia - ASEAN đang ngày càng phát triển

Đẩy mạnh quan hệ hợp tác phát triển Australia và ASEAN (ảnh minh họa)

Australia là một trong những đối tác đầu tiên lập quan hệ đối thoại với ASEAN năm 1974; hai bên nâng quan hệ lên Đối tác chiến lược năm 2014 và Đối tác chiến lược toàn diện (CSP) năm 2021. Australia tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác tại khu vực Đông Nam Á (TAC) năm 2005.

Hợp tác ASEAN - Australia hiện được triển khai trên cơ sở Kế hoạch Hành động ASEAN - Australia giai đoạn 2020 - 2024 và Phụ lục triển khai Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Australia. Đến tháng 3/2023, tất cả các dòng hành động thuộc Kế hoạch Hành động ASEAN - Australia giai đoạn 2020 - 2024 và Phụ lục đã hoặc đang được triển khai.

Australia là đối tác kinh tế - thương mại quan trọng của ASEAN: Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa ASEAN và Australia đạt 101,08 tỷ USD năm 2022 theo thống kê từ ASEAN. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Australia vào ASEAN đạt 2,01 tỷ USD năm 2022. Australia là quốc gia thứ 8, là một trong năm nước Đối tác đối thoại của ASEAN, phê chuẩn Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). ASEAN, Australia, và New Zealand đã hoàn tất đàm phán và ký kết Nghị định thư thứ hai sửa đổi Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Australia-New Zealand (AANZFTA). Tháng 9/2023, Australia ra mắt “Chiến lược Kinh tế Đông Nam Á đến năm 2040”, do ông Nicholas Moore, Đặc phái viên của Australia tại khu vực Đông Nam Á chịu trách nhiệm phát triển.

Theo báo cáo khảo sát Doanh nghiệp Australia tại ASEAN giai đoạn 2023-2024 do AustCham ASEAN phối hợp với Đại học RMIT thực hiện cho thấy cam kết lâu dài của Australia tại khu vực Đông Nam Á bất chấp những biến động của kinh tế thế giới và khu vực. Sự cam kết sâu sắc với khu vực quan trọng này còn được thể hiện ở việc 92% doanh nghiệp Australia đã duy trì hoạt động kinh doanh của mình ở ASEAN trong hơn hai năm. Năm 2023 là việc các doanh nghiệp Australia hoạt động tại ASEAN chuyển hướng sang khu vực dịch vụ, bao gồm các lĩnh vực như giáo dục, xây dựng, cơ sở hạ tầng và công nghiệp giải trí ngày càng được chú trọng, phản ánh sự liên kết chiến lược với các lĩnh vực thiết yếu đã đến thời điểm để tăng trưởng dài hạn.

ASEAN đóng vai trò như một trung tâm khu vực quan trọng và ngày càng được công nhận, với các điều kiện kinh tế được xác định là động lực chính cho tăng trưởng. Nhận thức này nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của khu vực đối với các doanh nghiệp Australia, nâng tầm khu vực này từ một thị trường đơn thuần lên thành một "trung tâm" trong các chiến lược khu vực rộng lớn hơn.

Chính vì vậy, chính phủ Australia do Thủ tướng Anthony Albanese lãnh đạo đã nhiều lần khẳng định việc coi trọng thúc đẩy quan hệ với láng giềng, trong đó không chỉ bao gồm các quốc gia ở Thái Bình Dương mà còn cả các nước ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có ASEAN.

Cụ thể với riêng Việt Nam, trong chiến lược Kinh tế Đông Nam Á đến năm 2040, Australia đã đề xuất 4 lĩnh vực sẽ thúc đẩy quan hệ với Việt Nam gồm nông nghiệp và thực phẩm, tài nguyên, chuyển đổi sang năng lượng xanh, giáo dục và kỹ năng. Hiện tại Australia đang đẩy mạnh việc tìm kiếm cơ hội hợp tác với Việt Nam dựa trên những kết quả mà hai bên đã được trong lĩnh vực này, những lĩnh vực mà Australia tin tưởng rằng hai nước có nhiều cơ hội để phát triển trong tương lai.

Hoạt động thương mại và đầu tư của doanh nghiệp Australia tại ASEAN duy trì ổn định hoặc có dấu hiệu tăng trưởng tích cực. Điều này khẳng định tầm quan trọng trong chiến lược của khu vực ASEAN đối với các doanh nghiệp Australia và chỉ ra tiềm năng tăng trưởng, hợp tác phát triển tại khu vực.