Xuất khẩu rau quả được kỳ vọng sẽ lập kỷ lục mới trong năm 2024

Xuất khẩu hàng rau quả nửa năm 2024 đều ghi nhận tốc độ tăng trưởng tích cực. (Ảnh minh hoạ)

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, xuất khẩu rau quả tháng 6/2024 ước đạt gần 780 triệu USD. Lũy kế 6 tháng năm 2024, rau quả giữ vị trí dẫn đầu về xuất khẩu trong các mặt hàng nông sản, với kim ngạch gần 3,5 tỷ USD, tăng hơn 28% so với cùng kỳ năm ngoái. Với nguồn cung dồi dào, có thể đáp ứng nhu cầu lớn của thị trường, các doanh nghiệp nước ta kỳ vọng có thể lập thêm kỷ lục mới trong năm nay.

Sầu riêng, thanh long, chuối... đều là những mặt hàng trái cây đóng góp chính vào tăng trưởng xuất khẩu nửa đầu năm. Bên cạnh các sản phẩm chế biến, các thị trường chủ lực cũng ghi nhận mức tăng 10-50% so với cùng kỳ năm ngoái.

Về thị trường, hoạt động xuất khẩu hàng rau quả tiếp tục thuận lợi, nhờ nhu cầu tăng tại thị trường Trung Quốc Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Thái Lan... Đặc biệt, tại thị trường Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong 6 tháng năm 2024 ước đạt khoảng 2,2 tỷ USD (tăng 33% so với cùng kỳ năm 2023), dẫn đầu trong các thị trường xuất khẩu của mặt hàng này. Hiện Việt Nam đã xuất khẩu chính ngạch hơn chục loại trái cây vào thị trường Trung Quốc, gồm: dưa hấu, măng cụt, sầu riêng, chuối tươi, khoai lang, thanh long, chôm chôm, xoài, vải, nhãn, mít. 

Thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của rau quả Việt Nam trong 6 tháng qua là Hàn Quốc ước đạt 180 triệu USD, tăng 57,9% so với cùng kỳ năm 2023. 

Đối với Hoa Kỳ, trị giá xuất khẩu sang thị trường này đạt gần 150 triệu USD trong 6 tháng năm 2024, tăng 32,4% so với cùng kỳ năm trước. Hoa Kỳ là thị trường tiềm năng đối với các nước xuất khẩu hàng rau quả, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, để đưa các sản phẩm vào Hoa Kỳ thì cần nâng cao giá trị gia tăng của trái cây mùa vụ theo hướng bổ sung sản phẩm chế biến như trái cây khô, bột trái cây, sản phẩm đóng hộp để có thể tiêu thụ quanh năm; ứng dụng công nghệ mới giúp kéo dài thời gian bảo quản trái cây.

Tử diễn biến xuất khẩu nửa đầu năm, và phân tích tình hình thị trường hiện tại, Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vnfruit) nhận định, còn rất nhiều dư địa để ngành này bứt phá trong các tháng tới như: mặt hàng sầu riêng vào mùa thu hoạch chính vụ tại các vùng trồng trọng điểm; khách hàng châu Á tăng đặt hàng trái cây Việt Nam, cơ hội mở ra từ các nghị định thư…

Mặc dù ghi nhận tốc độ tăng trưởng tích cực trong nửa đầu năm 2024, tuy nhiên xuất khẩu rau quả vẫn còn nhiều hạn chế và giá trị thấp, đòi hỏi cả người trồng, doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần cải thiện hơn nữa, nhất là liên quan đến chất lượng, tiêu chuẩn, năng suất và xây dựng thương hiệu. Trong đó, việc xây dựng thương hiệu quốc gia cho trái cây là điều quan trọng, bởi theo giới phân tích cho biết đây là yếu tố để gia tăng giá trị, sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế…

Trước tình hình trên, Bộ Công Thương khuyến cáo, chất lượng hàng rau quả chưa ổn định, sản phẩm xuất khẩu sang các thị trường Trung Quốc, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc vẫn có một số lô hàng bị cảnh báo còn dư lượng thuốc bảo vệ thực vật...; mối liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ chưa bền vững; năng lực tuân thủ các yêu cầu thị trường nước ngoài của một số doanh nghiệp sản xuất chưa được cao, nhiều khi còn vi phạm mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói và những quy định khác. 

Bên cạnh đó, còn có hiện tượng tranh mua, tranh bán khi thị trường biến động, nhất là ở vùng nguyên liệu xảy ra nghiêm trọng. Đặc biệt dối với mặt hàng sầu riêng. Do đó, Vnfruit  khuyến cáo các địa phương và doanh nghiệp cần giám sát chặt chẽ mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, tránh tình trạng thu mua hàng hóa từ những nơi không được cấp phép, gây ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp chân chính.